"Saz Kedisi İzleme Projesi" kapsamında 2016'dan itibaren Türkiye'de "kesin korunacak hassas alan" ilan edilen Afyonkarahisar'ın Çay, Bolvadin ve Sultandağı ilçeleri arasındaki Eber Gölü, Türkiye'nin 12. büyük tatlı su kaynağı olarak biliniyor.
Göçmen kuşların göç yolu üzerinde bulunan gölde, yağışların azalması, küresel iklim değişikliğine bağlı kuraklık ve vahşi sulama nedeniyle sular önemli oranda çekildi.
Yaklaşık 125 kilometrekarelik yüzey alanına sahip, denizden 967 metre yükseklikteki Eber Gölü, barındırdığı 146 çeşit kuş, endemik türleri ve biyoçeşitliliğiyle dikkati çekiyor.
Göl, bölge halkına balıkçılık, kamış üretimi, avcılık ve doğa turizmi açısından da ekonomik katkı sağlıyor.
"Tekneyle gittiğimiz noktaya yürüyerek gittik"
AKÜ Doğa Koruma ve Biyoizlem Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş,1993'ten beri Eber Gölü'nde çeşitli projelerde yer aldığını söyledi.
"Saz Kedisi İzleme Projesi" kapsamında fotokapan yerleştirmek için son 5 yıla kadar gölün içindeki noktaya tekneyle ulaşım sağladıklarını dile getiren Erişmiş, "Bölgedeki 'saz kedisi' türünü izliyoruz. Daha önceden kurduğumuz fotokapanlarımızı almak için tekrar göle gittik. İki noktaya fotokapan kurmuştuk, onları aldık. Fakat bu yıl şok edici bir olayla karşılaştık. Gölün neredeyse 6-7 kilometre mesafesine yürüyerek girdik. Daha önce tekneyle gittiğimiz noktaya şu an yürüyerek gittik" ifadelerini kullandı.
"Göldeki kuş türlerine de olumsuz etkisi var"
Göldeki suların çekilmesinin kuş türlerini de olumsuz etkilediğini dile getiren Erişmiş, şöyle konuştu:
"Geldiğimiz alan içerisinde normalde hiç su yılanı görmezdik. Var olan çevredeki yaklaşık 2,5 kilometre içerisinde 25 su yılanı gördük. Besin zincirinde su yılanı temel faktörlerden birisidir. Bunların artışı varsa alandan ciddi oranda etçil kuş türlerinin azaldığını gösterir. Nitekim bu yıl Eber Gölü'nde pelikan hiç göremedim. Yine alaca balıkçıl ile gececi balıkçılı göremedim."
"Gölün yüzde 90'lık kısmı kurumuş durumda"
Erişmiş, "Gölün yüzde 90'lık kısmı kurumuş durumda. 'Su var' dediğimiz alanda ise derinlik 1,5 metre. Önceki yıllarda bu gölün derinliği 30 metrelerdeydi. Bu bağlamda gölde kalan yüzde 10'luk sudan bahsediyoruz. Eber Gölü'nü bir an önce kurtarabilmek için acil bir çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır" dedi.
Alan kılavuzu Kadir Ateş de Eber Gölü'nde 2016'dan 2020 yılına kadar tekneyle geldikleri noktalara halihazırda yürüyerek ulaştıklarını vurgulayarak, "Bu büyük bir kayıp. Eber Gölü, gerçekten yok oluyor. Bu göl, 3 ilçe ve 14 beldeyle köydeki insanlara ekmek veriyordu. Artık maalesef bu insanlar geçimlerini buradan sağlayamayacak. Acilen bir önlemle gölü canlı tutmalı ve yaşatmalıyız" değerlendirmesinde bulundu.