Osmanlı Devleti döneminde Kanuni Sultan Süleyman tarafından İstanbul'a getirildiği bilinen Hacer-ül Esved taşından kopan 4 parça, Sokullu Mehmet Paşa Camii'ne konuldu.
Kadırga semtinde bulunan Cami, dönemin sadrazamı Sokullu Mehmet Paşa adına, Mimar Sinan'a yaptırıldı.
Altın çerçeve ile kaplanan parçalar, caminin giriş kapısı üzerindeki mermer taşların ortasında, mihrabın üst kısmında, minbere giriş kapısının üzerinde ve minber kubbesinin altında yer alıyor.
Hacer-ül Esved'in Türkiye'deki en büyük parçası ise Süleymaniye Külliyesi içindeki Kanuni Sultan Süleyman Türbesi'nin giriş kapısının üzerindeki saçağın altında, diğeri ise Edirne Eski Cami'de bulunuyor.
Hac ya da umreye gidenlerin en büyük arzusu olan Hacer-ül Esved'e dokunmak, İstanbul'daki Sokullu Mehmet Paşa Camii ile Süleymaniye Külliyesi içerisinde bulunan Kanuni Sultan Süleyman Türbesi ve Edirne'deki Eski Cami'de mümkün oluyor.
"Tarihi öğrenmeye teşvik etme aracı olarak görebiliriz"
Sanat tarihçisi Süleyman Faruk Göncüoğlu İslam'da kutsallık atfedilen tek metanın Hacer-ül Esved taşı olduğunu, Hz. Muhammed'in de bu taşa hürmet ettiğini söyledi.
Hacer-ül Esved'in cennetten Adem Peygamber'e hediye geldiğini ve Hz. Muhammed'in ilk hakemlik uygulamasını gerçekleştirdiği olayın da merkezinde Hacer-ül Esved'in bulunduğunu belirten Göncüoğlu, şunları anlattı:
"İslam tarihinde Hacer-ül Esved taşının önemi inkar edilemez. Hacer-ül Esved taşı hürmet görür ve mümkün olduğunca da Kabe'deki ziyaretlerde öpülmeye çalışılır. Hacer-ül Esved'in Resulullah Efendimiz tarafından öpülüp, saygı gösterildiği Hz. Ömer tarafından İslam tarihçesine intikal ettirilmiştir.
Hacer-ül Esved ile Anadolu'da ilk tanışan yer, Edirne. Edirne Eski Cami'de Hacer-ül Esved taşı ile karşılaşılır. İstanbul'da Hacer-ül Esved'ten en fazla parçanın bulunduğu yer, Sokullu Mehmet Paşa Camii'dir. Kabe'de bulunan revakların inşa edildiği zaman ki o revaklar inşa edilirken boyları Kabe'nin boyunu geçmeyecek şekilde inşa ediliyor, inşa sırasında Hacer-ül Esved taşı da bir altın tombak içerisinde koruma altına alınırken bazı parçalar ortaya çıkıyor. O parçaların bir kısmı İstanbul'a getiriliyor ve Mimar Sinan tarafından Sokullu Camii'nde kullanılıyor. Taşın bir diğer parçası da bugün Kanuni Sultan Süleyman Türbesi'nde bulunuyor."
"Kutsal emanetlerin sergilenmesinin nedeni, bunlardan medet ummak değildir"
İslam inancında tapınma olgusunun olmadığına işaret eden Göncüoğlu, "Cennetten gelmiş, Adem Peygamber'e hediye edilmiş bir parça diye o gözle bakılarak, hürmet edilerek, caminin tarihini de öğrenip, insanları tarihi öğrenmeye teşvik etme aracı olarak Hacer-ül Esved'i görebiliriz" dedi.
Göncüoğlu, Osmanlı'da camilerin hayatın merkezinde yer aldığını, sosyal hayatın camilerin etrafında döndüğüne dikkati çekerek, şunları söyledi:
"Bugün sakal-ı şeriflerin ya da kutsal emanetlerin sergilenmesinin nedeni, Hz. Muhammed'e daha fazla salavat getirilmesidir, bunlardan medet ummak değildir. Bunları yitirdiğinizde yeni anlamlar yüklenir. İslam kültür tarihini sadece mimari bazda değil, bunu yaşayış bazlı da öğrendiğimiz takdirde daha da sahipleneceğimiz kanaatindeyim."
Cami görevlileri de özellikle Ramazan'da ziyaretçi sayısının arttığını belirtti.
Kaynak: AA
13.9ºC
Ankara
