Karadeniz Bölgesi'ndeki bazı illerde, ıspanağa karışan ve "güzelavrat" otu olarak bilinen "atropa belladonna" nedeniyle zehirlenmeler oldu. Trabzon'da 2 kişi tedavi altına alındı. Önceki gün de Giresun'da 8 kişi yedikleri ıspanağın içinde bulunan bu ot nedeniyle zehirlendi.
Zehirli bir bitki
Peki, ıspanak ile güzelavrat otu birbirinden nasıl ayırt edilir? Satın alırken nelere dikkat etmek gerek? Bu zehirlenmelerin kaynağı olan güzelavrat otunun ıspanağın arasına karışması ve yarattığı komplikasyonları Toksikolog Dr. Aynur Şahin değerlendirdi.
"Güzelavrat otu, kurt böğürtleni, şeytan vişnesi olarak da bilinen 'atropa bellodonna' adlı bitki zehirli bir bitkidir. Yabani ortamlarda özellikle Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde sıklıkla yetişir. Bu bitkinin yanlışlıkla tüketilmesi sonucu antikor enerjik sendrom dediğimiz bir sendrom ortaya çıkar."
Zehirlenme belirtileri 2 saat içinde görülüyor
Dr. Şahin, bu ottan kaynaklanan sendromların bulgularını şu şekilde anlattı:
"Özellikle tükettikten sonra yaklaşık 2 saat içerisinde başlayan göz bebeklerinde büyüme, ciltte kuruluk, ısı artışı, özellikle tansiyon ve nabızda yükselme, idrar yapamama ve özellikle halüsinasyonlara sebep olur bu zehirlenmeler. Burada önemli olan durum bu zehirlenmenin ciddiyetinin alınan miktara göre değiştiğinin bilinmesidir. Özellikle halüsinasyon bulguları çok ciddi olduğu durumlarda hastalarımızın yoğun bakım şartlarında takip edilmesi gerekir."
Bulgular ne kadar sürer?
Dr. Aynur Şahin, güzelavrat otundan zehirlenmelerin ne kadar süreyle kontrol altına alınabildiğini ise şöyle ifade etti:
"Özellikle hafif olgularda bulgular 12 saat içerisinde tamamen düzelebilirken, ciddi olgularda bu bulguların tamamen düzelmesi 72 saate kadar uzayabilir. Tedavimiz tamamen destek tedavisidir. Ama şanslıyız ki bu zehirlenmelere yönelik spesifik bir panzehirimiz bulunmaktadır. Bu panzehirin hem avantajları hem de dezavantajları bulunmaktadır. Avantajı bulguları çok kısa bir sürede geri döndürebilmesi. Özellikle bilgi alamadığımız hastaların bilincini 3-4 dakika içerisinde kendine getirebilirken etkisinin çok kısa sürmesi 30-40 dakika içerisinde eski tablosuna geri dönüyor."
Ispanak ve güzelavrat otunu ayırt etmede üreticiler dikkat etmeli
Peki bu otlar nasıl ayırt edilebilir? Toksikolog Şahin, fiziksel özelliklerinin halk gözüyle ayrıştırılabilir olmadığını, buna üreticilerin dikkat etmesi gerektiğini vurguladı. Dikkatli tüketiciler de otun şekline bakarak hareket edebilir.
"Market ya da pazardan ıspanak satın alırken, onların şekline uymayan yabani otları mutlaka temizlemeleri ve onları kesinlikle tüketmemeleri gerekir."
Ispanak tüketmekte sorun yok
Toksikolog Dr. Şahin, ıspanak tüketmekten imtina edilmemesi gerektiği, bu zehirlenmelerin ıspanakla bir alakası olmadığının da altını çizdi.
8.9ºC
Ankara
