İstanbul'un kayıp kulesi: Belisarius

Günümüze ulaşsaydı tıpkı Kız Kulesi gibi İstanbul'un simgelerinden biri olacaktı. Ama geriye gravür ve minyatürlerdeki tasvirleri kaldı.

Tarihçi Yazar Mehmet Dilbaz, "Kulenin günümüzde Ahırkapı feneri ile Çatladıkapı arasında bir noktada olduğu çeşitli dönemlerde çizilen Bizans ve Osmanlı kaynaklarındaki gravürlerde ve minyatürlerde geçiyor." dedi.

O kayıp kule adını Bizans komutanı Flavius Belisarius'tan aldı.

İmparator Jüstinyen ile bir dönem ters düşmesi sonucunda hapsedildiği kuleye verilen isim olduğunu dile getiren Dilbaz, "Belisarius buraya hapsedildiği için buradaki kulenin adı Belisarius Kulesi olmuş" ifadelerini kullandı.

"Kale-i Hamza" adıyla da biliniyor

16. yüzyılın ikinci yarısında Kitab-ı Bahriye kaynak alınarak çizilmiş bir haritada görülen kule, "Kale-i Hamza" adıyla da biliniyor.

Tarihçilere göre Bizans'ın meşhur Bukoleon Sarayı'nın bir savunma suruydu.

Kulenin ne zaman inşa edildiğine dair net bilgi yok ancak Kız Kulesi ile aynı dönemde yapıldığı tahmin ediliyor. Yine Kız Kulesi ile benzer şekilde küçük bir adacığın üzerinde dörtgen şekilde yükseliyor.

İstanbul'un ikinci Kız Kulesi olacaktı

Kulenin üzerinde bulunduğu adacık ise 18'inci yüzyıl sonlarına kadar haritalarda yer alıyordu ancak bu tarihten sonra adacık da yok olmuş. Kule, tamamen ayakta kalabilseydi, İstanbul için ikinci bir Kız Kulesi konumunda olacaktı.

Kuleye ne oldu?

Peki, bir dönem baruthane, hapishane ve fener işlevi gördüğü de tahmin edilen kuleye ne oldu?

Konu hakkında değerlendirmede bulunan Dilbaz, "Meşhur 1766 depreminde kulenin ciddi manada hasar gördüğü ve üzerindeki kule yapısının yıkıldığı tahmin ediliyor." diye konuştu.

Kulede yangınlar çıktığı, barut patlaması sonucu zarar gördüğü de söylentiler arasında.

En kuvvetli ihtimal ise depremle yıkılan kulenin, Laleli Camii'nin yapımı sırasında denize dökülen hafriyatın altında kalması.

Dilbaz, "Bu dökülme sırasında kulesi çökmüş olan Belisarius Kulesi'nin bulunduğu yer şu an günümüzdeki sahil yolunun altında kalmış oluyor ve ne yazık ki günümüze erişmiyor." dedi.

Kamera: Musa Toprak