İşte Türkiye’nin dev projeleri

Türkiye son yıllarda ulaşım alanında dev projeleri bir bir hayata geçiriyor. 

Asya ile Avrupa arasında bir köprü konumunda olan Türkiye, bölgesel ve kıtalar arası ticarette de dünyanın ilgisini çekiyor.

Bir yandan dev ulaşım projeleriyle ekonomide büyük bir atılım yapan Türkiye, diğer yandan da yeni istihdam alanları oluşturarak birçok kişiyi iş sahibi yapıyor.

Türkiye'nin sanayi, ticaret ve turizm bölgelerini birbirine ve dünyaya bağlayacak dev projelerin bir kısmı tamamlanarak faaliyete geçerken, bir kısmında ise çalışmalar sürüyor.

İşte o dev projeler:

İSTANBUL YENİ HAVALİMANI

İstanbul'a yapılan 3. havalimanının temeli, 9 Haziran 2014’te o dönem Başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla atıldı.

2013 yılında yapılan ve Cumhuriyet tarihinin en büyüklerinden biri olan 3. havalimanı ihalesini, 22 milyar euro gibi rekor bir bedelle, yap-işlet-devret sistemiyle İGA yatırımcılarının oluşturduğu Cengiz, Mapa, Limak, Kolin, Kalyon Ortak Girişim Grubu (OGG) kazandı.

Yapım maliyetinin 10 milyar euro olması öngörülen havalimanının ilk etabı 29 Ekim 2018’de açılacak.

Avrupa yakasında, Karadeniz kıyısındaki bölgede yer alan İstanbul’un 3. havalimanı, Tayakadın ve Akpınar köyleri arasında 2 buçuk milyar metre küplük dolgu alanıyla 76.5 milyon metrekare alana yapılıyor. 

165 yolcu köprüsünün yer alacağı 3. havalimanı, 500 uçak kapasiteli olacak. Yüksek teknoloji sistemleriyle donatılacak 3. havalimanı, 4 terminal binası, 8 kontrol kulesi, 6 pisti ile 16 taksi yolu, 70 bin araçlık otoparkta yer alacak.

4 etaptan oluşacak 3. havalimanı, 200 milyon yolcuya hizmet verecek. İlk etapta, yıllık yolcu kapasitesi 80 milyon yolcuya hizmet edecek havalimanında, 120 bini aşkın kişi iş sahibi olacak.

KANAL İSTANBUL

Kanal İstanbul, İstanbul'da yapılması düşünülen bir su yolu projesi. 2011 yılında Başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "çılgın proje"si olarak basına yansıdı ancak projenin adı, içeriği ve yeri uzun süre gizli tutuldu.

27 Nisan 2011'de Sütlüce'de bulunan Haliç Kongre Merkezi'nde yapılan basın toplantısıyla projeyle ilgili temel bilgiler açıklandı.

İstanbul'a yapılacak Kanal İstanbul güzergahı, 15 Ocak 2018 tarihindeki basın toplantısıyla ilan edildi.

Kanal İstanbul haritası ve güzergahı

Kanal İstanbul, Karadeniz kısmında Karaburun'dan başlayıp Terkos, Durusu, Dursunköy, Sazlıdere barajı üzerinden geçip Küçükçekmece'den Marmara'ya bağlanacak. Kanal İstanbul haritasında dikkat çeken noktalar ise, 2 barajın bu projenin güzergahında olması. Kanalla birlikte hem Terkos hem de Sazlıdere barajları kanala bağlanmış olacak. Küçükçekmece Gölü de Kanal İstanbul'a dahil olacak.

Geçiş yapacak akaryakıt tankeri ve gemileri boyutları belirlendi

275 metre boyunda, 48 metre genişliğindeki akaryakıt tankerinin 145 bin detveyt tonluk (DWT), 340 metre boyunda, 48,2 metre genişliğindeki konteyner gemisinin ise 120 bin DWT'lik yük taşıması öngörülüyor.

Günde 160 gemi geçecek

Günde 150-160 gemiye ev sahipliği yapması beklenen çılgın proje, Panama Kanalı ile kıyaslandığında dört katı büyüklüğünde gemi trafiğine hizmet verecek.

Kanal İstanbul projesinden, Hazine'ye yılda 8 milyar dolar girdi sağlanacak. Panama Kanalı’nı her gün ortalama 40 gemi kullanırken, yıllık ortalama getiri de 1,5 milyar dolara kadar çıkıyor. Benzer geçiş yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nda ise günde 54 geminin geçiş yaptığı düşünüldüğünde yıllık kazancın 4 milyar dolar olduğu görülüyor.

1,5 milyon kişiye iş imkanı

Projenin tamamlanmasından sonra bölgede 1,5 milyonluk yeni bir iş imkanı ortaya çıkacak. İstanbul’a yılda 50 milyon yabancı ziyaretçinin geleceği öngörülürken, bu sayede yıllık 20-30 milyar dolar turizm geliri elde edilecek. 2023 vizyonu çerçevesindeki çılgın projenin bütün gelir kalemleriyle birlikte ilk 5 yılda 100 milyar dolar kazandırması hedefleniyor.

Osmanlı Devleti'nin hayata geçirmeyi planladığı 3 büyük projeden biri

Karadeniz ve Marmara'yı yapay bir boğazla birbirine bağlama fikri 16. yüzyıldan bu yana 6 kez gündeme geldi.

1500'lü yılların ortalarında Osmanlı Devleti'nin hayata geçirmeyi planladığı 3 büyük projeden biri Sakarya Nehri ve Sapanca Gölü'nü Karadeniz ve Marmara'ya bağlamaktı. 1550 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde gündeme geldi. Dönemin iki büyük mimarı Mimar Sinan ve Nicola Parisi hazırlıklara başlamasına rağmen, savaşlardan dolayı bu projenin hayata geçmesi iptal edildi.

DÜNYANIN EN GENİŞ KÖPRÜSÜ: YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ

İstabul’un fethinin 560. yıldönümünde, 29 Mayıs 2013'te Abdullah Gül ve Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle temeli atılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü, İstanbul Boğazı'nın iki yakasını 3. kez birbirine bağladı.

26 Ağustos 2016 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve birçok ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla açılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü 3 milyar dolara mal oldu.

Projenin inşaat aşamasında, yaklaşık 7 bin kişi, işletme aşamasında yaklaşık 500 kişi istihdam edildi.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu’nun işletmesi, 10 yıl 2 ay 20 günlük süreyle IC İçtaş – Astaldi JV tarafından yapılacak. Bu süre sonunda Ulaştırma Bakanlığı’na teslim edilecek.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü trafik yoğunluğunu yüzde 12 azalttı

Ağır tonajlı araçların Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü kullanmasıyla 2017 yılında Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nden geçen toplam araç sayısında bir önceki yıla oranla yaklaşık yüzde 12 azalma görüldü.

Trafiğe kayıtlı araç sayısının 4 milyonu aştığı mega kentte, Avrasya Tüneli ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü kullananların sayısının artmasıyla, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nü kullananların oranı yüzde 12 azaldı.

MARMARAY PROJESİ

Türkiye'nin 153 yıllık rüyası Marmaray, Cumhuriyet'in ilanın 90. yılında Abdullah Gül, Recep Tayyip Erdoğan ile Japonya Başbakanı Şinzo Abe ve o dönem Romanya Başbakanı olan Victor Ponta'nın yanı sıra 8 ülkeden 9 bakanın katılımıyla 29 Ekim 2013’te hizmete açıldı.

Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre Marmaray’ın açılışı yapılan kısmı için 5,5 milyar lira harcandı, banliyö hatlarının iyileştirilmesiyle birlikte toplam maliyet 8 milyar lira oldu.

İlk kazma 2004'de vuruldu

Boğaz Tüp Geçişi İnşaatı, Tüneller ve İstasyonlar işi ihale edildi, ihaleyi alan ortak girişim ile Mayıs 2004'te sözleşme imzalanarak Ağustos 2004'te Türkiye’nin 1,5 asırlık rüyası için ilk kazma vuruldu.

Delme ve batırma tünelleri olmak üzere 13,6 kilometresi yer altında ve deniz altında olacak toplam 76,6 kilometrelik Marmaray Projesi’nin en önemli aşamalarından biri olan Ayrılıkçeşme-Üsküdar-Kazlıçeşme-Yenikapı arasında delme tünellerin kazılmasına 21 Aralık 2006 tarihinde başlandı.

Sultan Abdülmecid’in hayali gerçek oldu

İstanbul Boğazı'nın altından geçecek bir demiryolu tüneliyle ilgili ilk düşünce 1860 yılında Sultan Abdülmecid tarafından dile getirildi. İstanbul Boğazı altından geçiş ilk olarak deniz dibi üzerine inşa edilen sütunların üzerine yerleştirilen tünel olarak planlandı. Bu fikir, izleyen dönem içerisinde daha ileri düzeyde değerlendirildi ve 1902 yılında bir tasarım geliştirildi.

Bu tasarımda İstanbul Boğazı'nın altından geçen bir demiryolu tüneli öngörülüyordu ancak tasarımda, deniz dibi üzerine yerleştirilen bir tünelden bahsedildi. O zamandan bu yana, çok farklı fikir ve düşünceler denendi ve yeni teknolojiler tasarıma dönüştü. İstanbul Boğazı'nın altından geçen bir demiryolu toplu ulaşım bağlantısı isteği, 1980'li yılların başlarında giderek arttı ve 1987'de ilk geniş kapsamlı fizibilite etüdü gerçekleştirildi.

Çalışmalar sonucunda bugünkü projede belirlenen güzergah, en iyi güzergah olarak belirlendi. 1987 yılında ana hatlarıyla belirlenen proje, ilerleyen yıllarda tartışıldı ve 1995'te, daha detaylı etüt ve çalışmaların gerçekleştirilmesine ve 1987'deki yolcu talebi tahminleri dahil olmak üzere fizibilite etütlerin güncellenmesine karar verildi.

Avrupa-Asya arasında yolculuk 4 dakika

Avrupa ve Asya yakasını İstanbul Boğazı'nın altından birleştiren Marmaray, Gebze ve Halkalı arasında konumlandırılan üç bölümden oluşuyor. 185 dakika süren Gebze ile Halkalı arası yolculuk süresi, Marmaray Projesi kapsamında iyileştirilmiş banliyö demiryolu sisteminin hizmete girmesiyle 105 dakikaya indi.

Bostancı ve Bakırköy arası 37, Söğütlüçeşme ve Yenikapı arası 12 dakika oldu. Trenler, İstanbul Boğazı'nın Asya bölümündeki Üsküdar İstasyonu ile Avrupa yakasındaki Sirkeci arasını ise 4 dakikada kat etti. Böylece İstanbul Boğazı'nın altından Avrupa ile Asya arası yolculuk süresi de 4 dakikaya inmiş oldu.

Her yıl yolcu sayısı arttı

Açıldığı 2014 yılında yaklaşık 44 milyon yolcu taşındı. 2015 yılında 61 milyon, 2016 yılında yaklaşık 63 milyon ve 2017 yılında ise 64 milyona yakın yolcuyu taşıdı.

1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ

2022'de açılması planlanan 1915 Çanakkale Köprüsü'nün temeli 18 Mart 2018‘de atıldı. Köprü tamamlandığında "dünyanın en uzun aralıklı köprüsü" olacak.

1915 Çanakkale Köprüsünü, yap-işlet-devlet modeliyle "Daelim-Limak-SK E&C-Yapı Merkezi Türk-Kore Ortak Girişimi" inşa edecek. Ortak girişim grubu, köprü ve otoyol yapımı için 10 milyar 354 milyon lira proje bedeliyle 5,5 yıllık yapım süresi dahil toplam 16 yıl 2 ay 12 gün işletme süresiyle aldı.

Gelibolu’ya bağlı Sütlüce ile Lapseki ilçesindeki Şekerkaya mevkii arasına yapılacak Çanakkale 1915 Köprüsü’nün temel atma töreni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım'ın katılımıyla gerçekleştirildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çanakkale Köprüsü'nün 18 ay erken bitirilerek 18 Mart 2022'de açılacağını müjdeledi.

6 şeritten oluşacak

İki yakanın birbirine, kenar açıklıklarıyla kendisinin toplam uzaklığı 3 bin 860 metre ve viyadükleriyle 5 kilometre üzerinde olacak köprünün iki ayak arasındaki açıklığı ise, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. kuruluş yıldönümü olan 2023'ü taçlandırmak için 2 bin 23 metre olarak belirlendi.

Köprü, 3 geliş ve 3 gidiş olmak üzere 6 şeritten oluşacak.

AVRASYA TÜNELİ, DÜNYADA DENİZ ALTINDAN GEÇEN İLK İKİ KATLI KARAYOLU TÜNELİ

Boğazın iki yakası arasındaki mesafeyi 15 dakikaya indiren Avrasya Tüneli, 20 Aralık 2016 Salı günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle hizmete açıldı.

1 milyar 245 milyon dolarlık Avrasya Tüneli'ni tamamlayan firmalar, tüneli 24 yıl 5 ay boyunca işletecek.

Avrasya Tüneli Projesi (İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Projesi), Asya ve Avrupa yakalarını, deniz tabanının altından geçen bir karayolu tüneliyle birbirine bağlıyor. İstanbul’da araç trafiğinin yoğun olduğu Kazlıçeşme-Göztepe hattında hizmet veren Avrasya Tüneli, toplam 14,6 kilometrelik bir güzergahı kapsıyor.

Projenin 5,4 kilometrelik bölümü, deniz tabanı altına özel bir teknolojiyle inşa edilen iki katlı tünelden ve diğer metotlarla inşa edilen bağlantı tünellerinden oluşurken, Avrupa ve Asya yakalarında toplam 9,2 kilometrelik güzergahta yol genişletme ve iyileştirme çalışmaları yapıldı.

İstihdam

Yüzde 95’ini Türk çalışanların oluşturduğu projede, günde 1800 kişiye istihdam sağlandı. Alanında lider yaklaşık 500 yerli ve uluslararası firma projede görev aldı ve danışmanlık sağladı.

Proje yapım aşamasında, inşaat çalışmalarında yapılan harcamalar sayesinde Türkiye ekonomisine günde 1,5 milyon TL’lik iş hacmi yaratıldı. İlk yılında ekonomiye 1,2 milyar lira katkı sağladı.

OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ

Dünyanın en büyük orta açıklıklı asma köprüleri arasında 4. sırada yer alan köprü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım'ın katıldığı törenle 30 Haziran 2016'da resmen açıldı.

Osman Gazi Köprüsü, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi'nin en büyük ayağını oluşturuyor. Otoyolun da tamamlanmasıyla yolculuk süresi yarıya düşecek.

39 ayda tamamlandı

30 Mart 2013'te Yalova Altınova Hersek şantiyesinde düzenlenen törenle temeli atılan köprü, yaklaşık 39 ayda tamamlandı.

Körfezin iki yakasını birleştiren 113 tabliyenin ilkinin 7 Ocak 2016'da monte edildiği köprüde son tabliye ise 21 Nisan 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle konuldu.

8 bin işçi çalıştı

252 metre kule yüksekliğine, 35,93 metre tabliye genişliğine, 1550 metre orta açıklığına ve 2 bin 682 metre uzunluğa sahip köprünün yapımında 8 bin işçi çalıştı.

Kuş türlerinin yaşadığı "Hersek Lagünü" için kavis verilen Osmangazi Köprüsü, bu özelliğiyle de tabiata ve biyolojik çeşitliliğe verilen önemi gösteren önemli yapılar arasında yer aldı.

Toplam yatırım bedeli 9 milyar dolar olan Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi'nin en büyük ayağını oluşturan köprü sayesinde İzmit Körfezi 4 dakikada geçilebiliyor.

Köprü 3 gidiş ve 3 geliş olmak üzere 6 şerit olarak hizmet veriyor. Köprüde ayrıca bir de hizmet şeridi var. Körfez geçiş köprüsü tamamlandığında, körfezi dolaşarak 2 saat, feribot ile 1 saat olan körfez geçiş süresi ortalama 6 dakikaya indi.

İzmit Körfezi Geçiş Köprüsü 1.1 milyar dolarlık yatırımla gerçekleştirildi. 

Kaynak: TRT Haber