TBMM'nin 27. Dönem Yasama Faaliyet Raporu'ndan derlenen bilgilere göre, Cumhuriyetin ilanından önce olağanüstü yetkilerle donatılarak 11 Eylül 1920 tarihinde kurulan İstiklal Mahkemelerine ait evrak, TBMM arşivindeki yerini koruyor.
Türkiye'nin yakın tarihine ışık tutma amacı taşıyan çalışma kapsamında İstiklal Mahkemelerine ait tutanakların bilimsel ölçütlerde tasnifine, TBMM Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığı bünyesinde Osmanlıca Çeviri Birimi ve tasnif ünitesi kurularak 2010 yılında başlandı.
Mahkeme tutanakları dijital ortama aktarıldı
Alanında uzman 8 kişilik bir proje ekibinin gizlilik yemini ederek başladığı çalışmada, arşivdeki 12 İstiklal Mahkemesine ait 26 karar defterinin Osmanlı Türkçesinden günümüz alfabesine çevirisi yapıldı. Ekibin kendi içerisinde oluşturduğu kontrol ekibi de çapraz okumayla çalışmaları sonuçlandırdı.
Daha sonra İstiklal Mahkemeleri (Tanıtım Cildi), İstanbul İstiklal Mahkemesi, Elcezire İstiklal Mahkemesi, Eskişehir İstiklal Mahkemesi, Isparta İstiklal Mahkemesi, Şark İstiklal Mahkemelerinin tutanakları dijital ortama aktarılarak indekslendi ve toplamda 10 cilt olarak kitaplaştırıldı. Son alarak, hiçbir sansüre tabi tutulmadan "https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/index.htm" adresinden araştırmacıların hizmetine açıldı.
2015 yılında erişime açılan tutanaklardan bugüne kadar çok sayıda araştırmacı yararlandı.
Ankara-2 İstiklal Mahkemesi tutanakları da erişime açılıyor
Yürütülen çalışmalar kapsamında uzman ekip, İkinci Dönem Ankara İstiklal Mahkemesinin tutanaklarının tasnif, dijitalleştirme ve indeksleme çalışmalarını da tamamladı.
Aralarında İskilipli Atıf Hoca davasının da bulunduğu Ankara-2 İstiklal Mahkemesinin tutanakları da kitaplaştırma aşamasına geldi. Mahkeme kararları, üç cilt halinde yayımlanacak.
Ayrıca uzman ekip, Birinci Dönem Ankara İstiklal Mahkemelerinin analiz, tasnif ve dijitalleştirme çalışmalarına da başladı. Yozgat, Amasya, Kastamonu, Konya ve Pozantı mahkemelerine ait tutanaklar da kısa süre sonra araştırmacıların hizmetine sunulacak.
Kaynak: AA
4ºC
Ankara
