Denize kıyısı bulunmayan Kayseri’nin denizi aratmayan ve çok yönlülüğü ile dikkat çeken Yamula Barajı, katma değeri ile ön plana çıkıyor. Gelin barajda yürütülen faaliyetlere yakından bakalım.
Yamula Barajı’nı anlatmaya barajın yapım amaçlarından biri olan enerji üretiminden başlamak hiç şüphesiz en doğrusu olacaktır. Baraj ile birlikte kurulumu gerçekleştirilen ve 2005 yılında çalışmaya başlayan hidroelektrik santralin 100MW’lık kurulu gücü bulunuyor. Kaya gövde dolgu tipine ve 1.582.000 m³ hacme sahip olan HES, tam kapasite çalıştığında 422 GWh'lik enerji üretimi yapabiliyor.
Bu da günlük yaklaşık 290 bin hanenin elektrik ihtiyacına ve yine yaklaşık 970 milyon TL değerindeki elektrik ithalatına denk.
Ayrıca baraj sayesinde bölgede yaklaşık 6 bin 500 hektarlık bir alana sulama hizmeti verilebiliyor.
85 milyon metreküp hacme ve 285 kilometre çevre uzunluğuna sahip barajın ekonomik katkısı enerji üretiminden ibaret değil. Baraj gölü, ihracat potansiyeli de yüksek olan Türk somonu üretimine ev sahipliği yapıyor.
Bu alanda faaliyet gösteren 16 işletme yıllık 14 milyon 750 bin kilogram proje kapasitesi ile üretim yaparak, başta Rusya olmak üzere Avrupa, Amerika ve Ortadoğu ülkelerine ihraç ediliyor.
Üretilen ve ihraç edilen Türk somonu ile ülke ekonomisine yıllık ortalama 540 milyon TL katkı sağlanıyor. Yamula barajındaki üreticilerin hedefi ise ilerleyen yıllarda bu rakamı yıllık 1 milyar TL seviyesine çıkartmak.
Ekonomik katkılarının yanında Yamula Barajı ve çevresi tarihe de ışık tutan zenginliklere ev sahipliği yapıyor. Hem su altında hem de kıyı şeridinde yürütülen paleontolojik kazı çalışmalarıyla milyonlarca yıllık fosillere ulaşılıyor. 2018 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle başlayan kazılarda günümüzden yaklaşık 7.5 milyon yıl öncesiyle tarihlendirilen buluntular mevcut. Ayrıca gün ışığına çıkarılan fosil türlerinin çeşitliği ve sayıca fazlalığı dünya literatüründe de ses getiriyor.
Kayseri Yamula Barajı’ndaki kazılarda keşfedilen buluntuların bazıları şunlar; atlar (Equidae), boş boynuzlular (Bovidae), hortumlugiller (Proboscidea), yırtıcılar (Carnivora), gergedanlar (Rhinoceratidae), zürafalar (Graffidae) domuzlar (Suidae), kaplumbağalar (Testudines) ve kemirgenler (Rodentia).
Yamula Barajı’nda hayata geçirilen en yeni faaliyetlerin başında ise su sporları geliyor. Barajın doğu cephesine kurulan su sporları merkezi ile bölge halkının su sporlarına yöneliminin yanı sıra hem ulusal hem de uluslararası organizasyonlara ev sahipliği yapmak hedefleniyor. Kayseri Gençlik ve Spor İl Müdürü Ali İhsan Kabakçı da Yamula barajındaki bu girişim hakkında şunları söyledi:
“Gençlik Spor İl Müdürlüğü olarak burada Kocasinan Belediyemiz ve Kayseri Valiliğimizin öncülüğünde bir su sporları merkezi açtık. Başta çocuklarımızın yelken branşıyla başlangıcını sağlamak için malzemelerimizi aldık. Optimist malzemelerimiz şu an hazır ve altyapı çalışmalarımız başladı. Durgun su kano ve olimpik kanoları geldi. Yine akarsu kanosu çalışmalarımız var. Yan su sporlarının içerisinde ne varsa, kürek de dahil bunu gerçekleştireceğiz. Bölge halkımızın çok ilgisi var. Çocuklarının bu su sporlarıyla ilgili çalışmalarda bulunmasını istiyorlar. Antrenörlerimiz eşliğinde burada biz tüm su sporlarıyla ilgili branşların hizmetini vereceğiz.”
Kurgu: Mücahit Turan