Konya Havzası'nda yer altı suyu için tehlike çanları çalıyor

Türkiye’nin toplam tarımsal üretiminin yüzde 10’unu karşılayan kapalı bir havza yapısına sahip Konya Ovası'nda, yılda ortalama 4,5 milyar metreküp su tüketiliyor. Ancak bilinçsiz sulama ve kuraklık nedeniyle yer altı su seviyesi de her geçen gün azalıyor.

1960'lı yıllardan itibaren yer altı su seviyesinin azalmaya başladığını söyleyen Konya Jeoloji Mühendisleri Odası ve Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, şu an su seviyesinin 45 metre düştüğünü anlattı.

''1960'lı yılların sonundan itibaren 2010'lara kadar ortalama 1 metre seviyesindeki düşümler, 2015'ten sonraki ölçümlere göre 3-4 hatta 6-7 metreyi bulan gözlem kuyularımız var. Yer altı seviyesi 1960'larda yüzeydeyse, şu an asgari 40-45 metre derindedir. Yer altı suyu, her geçen gün daha ciddi bir şekilde azalmakta ve havza genelinde bazı noktalarda neredeyse bitme noktasındadır."

[Fotoğraf: DHA]

"Kurak bir dönemde yaşıyoruz"

Yağışların geçmiş yıla oranla 3'te 1 seviyesinde gerçekleştiğini hatırlatan Arık, ''Kış mevsimi için uzun yıllar ortalaması metrekareye yaklaşık 150 litreydi. Şu an ortalama yağışlar metrekareye yaklaşık 50 litredir. Dolayısıyla son birkaç haftadır devam eden yağışların durumu çok fazla değiştirmediği görülüyor. Genel olarak kurak bir dönemi yaşadığımızı söylememiz gerekiyor" dedi.

"Sulu tarımın geleceği tartışılır hale gelecek"

Arık, Konya Havzası'ndaki bazı bölgelerde yer altı suyunun tamamen bittiğine dikkat çekti. Havza için tehlike çanlarının çalındığı bir dönemin yaşandığını söyleyen Arık, şunları anlattı:

''Konya, adı üzerinde kapalı bir havza ve dışarıdan beslenen bir havza değil. Havzadaki esas su kaynağı yağışlardır. Yağışlar da az olduğu için yer altı suyu çok fazla beslenemiyor. Havza kenarına yaptığımız barajlar ve göletler bir bakıma havzayı besleyen sularında önünü kestiği için beslenme biraz daha azalmış vaziyette. Bunun üstüne bir de aşırı su tüketen ürünlerin yetiştirilmesi için aşırı şekilde yer altı suyu kullanıyoruz. Dolayısıyla süreç tamamen yer altı suyun aleyhine işliyor. Bu şekilde yer altı suyunu aşırı bir şekilde kullanmaya devam edersek, çok yakın gelecekte havza içerisinde bu çok önemli bir problem olarak karşımıza çıkacak. Havzaya dışarıdan su getiremezsek, mevcut suyu tasarruflu bir şekilde kullanamazsak yakın gelecekte sulu tarımın geleceği tartışılır hale gelecek. O nedenle havza içerisinde yaşayan herkesin özellikle yer altı suyunu kullanan tarım kesiminin de çözüm içinde bulunması gerekiyor."

[Fotoğraf: DHA]

Az su tüketen ürün yetiştirilmesi önerisi

Arık, Konya Havzası'nda çok su tüketen üren yerine az tüketen, hatta hiç su tüketmeyen ürünlerin yetiştirilmesi gerektiğini söyledi.

Çiftçilerin de bu yöne teşvik edilmesi gerektiğini vurgulayan Arık, "Tüm Türkiye için kuraklık söz konusu ama Konya Havzası'nda özel olarak artı bir yer altı suyu kaybı söz konusudur" dedi.