İstanbul Küçükçekmece Gölü'nde son zamanlarda meydana gelen balık ölümleri üzerine yapılan incelemede, göldeki çözünmüş oksijen miktarının 0,4 mg/lt seviyesine kadar düştüğü tespit edildi.
Göldeki ölü balıklar arasında nesli tükenme tehlikesi altındaki 2,5 ve 1,5 metre boylarında 2 mersin balığına da rastlandı.
"1970'li yıllardan sonra ilk kez görülmüş olması büyük bir gelişme"
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Devrim Memiş, gölde ölü bulunan Mersin balıklarından incelemek üzere örnekler aldıklarını, bu incelemelerden sonra balıkların nereden geldiğini tespit edeceklerini söyledi.
Memiş, Mersin balıklarının Küçükçekmece Gölü'ne gelmiş olmasının önemli olduğunun altını çizerek, "Bu balıkların Marmara Denizi'nde de geziyor olması önemli. Bu balık Türkiye sularında artık yumurtlamıyor deniyordu. Özellikle Marmara Denizi ve Küçükçekmece Gölü’nde 1970'li yıllardan sonra ilk kez görülmüş olması büyük bir gelişme. Halbuki bu balıklar var. Küçükçekmece Gölü'nde bu kadar büyük bir balığın görülmesi bu balığın hala sularımızda olduğunun göstergesidir." dedi.
"Balıkların bulunduğu gün gölde hiç oksijen yoktu"
Gölde bulunan Mersin balıklarının türünün "morina" olduğunu aktaran Prof. Dr. Memiş, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Mersin balıkları aslında dayanıklı balıklardır. Gölde ölü bulunan Mersin balıklarının birisi 2,5 diğeri 1,5 metre boyutlarındaydı. Balıkların dişi olması, yumurtalı olması, gölün su sıcaklığının fazla olması ve gölün kirli olması ölümlerini hızlandırdı. Balıkları bulduğumuz gün gölde oksijen oranı 0,4 mg/lt idi. Yani gölde hiç oksijen yoktu. Yumurtlamak için doğduğu nehire gitme zamanını bekliyordu. Küçükçekmece'de bulduğumuz mersin balıklarının her yıl yumurtalama şansı da yok. 3 yılda bir yumurtluyor bunlar. Onun için de sayıları giderek azalıyor. Gölde bulduğumuz balıklardan birinin 20'li yaşlarda olduğunu tahmin ediyoruz. Belki ilk kez yumurtlama yapacaktı ama olmadı."
200 milyon yıldır varlar
Prof. Dr. Memiş, mersin balığının dinozorların da hayatta olduğu 200 milyon öncesinden bu yana varlığını sürdürdüğüne dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Mersin balığının Morina, Rus Mersini ve Sivrişka türlerinin ülkemiz sınırlarında yaşadığını biliyoruz. Ülkemizde bulunan diğer 3 tür artık hiç görünmüyor. Bu balıkların doğal alanları çeşitli nedenlerle azaldı. Mersin balığının Türkiye'de avlanması koruma altında olması nedeniyle yasaklandı. Bu balıklar nehirlere girip yumurtlayıp tekrar denize dönüyorlar. Artık eskisi gibi yumurtlamak için bu nehirlere girmeleri zorlaştı. Yeşilırmak ve Kızılırmak'taki tahribatla sayıları çok azaldı. Sakarya Nehri'nde halen 90 kilometre içeriye girerek yumurtalarını bırakma şansları var. Su Bilimleri Fakültesi olarak buralarda Mersin balıklarının yaşayıp yaşamadığını sürekli takip ediyoruz. Tatlı suya ve akan suya ihtiyacı olan bir balık olduğu için kirli bir suya asla yumurtasını bırakmazlar. Bu balıklar dipten beslenirler. O nedenle nehir veya deniz dip yapısının temiz olması oldukça önemli. Mersin balıkları yeryüzünde önemli bir balıktır. Ekonomik değeri, havyarı nedeniyle çok yüksektir."
Göldeki kirlenme balık ölümlerine neden oluyor
Marmara Denizi bağlantılı Küçükçekmece Gölü'ne yıllardır gelen atıkların dipte biriktiğini ve kirlenme nedeniyle canlılara zarar verdiğini belirten Memiş, "Göle tatlı su girişinin azalması nedeniyle kirlenme etkisini yaz aylarında artırıyor. Ayrıca gölde sıcaklığın artması ve kirlilik, balık ölümlerine neden oluyor. Gölde bulunan oksijen seviyesi su canlıları için yaşam ortamı oluşmamasına sebep oluyor." diye konuştu.
