Marmara Denizi'ndeki Prens Adaları'nın en küçüğü olan Tavşan Adası'nda "mercan transplantasyonu" yani mercan ekimi, Deniz Yaşamını Koruma Derneğince, İstanbul Üniversitesi ve TÜBİTAK'ın bilimsel danışmanlığında 2019'da başladı.
Demokrasi ve Özgürlükler Adası ile Sivriada'dan toplanan gorgon mercanları, 27-40 metre derine ekildi.
Ekim yapılan bölge geçen yıl nisan ayında Cumhurbaşkanı kararı ile "kesin korunacak hassas alan" olarak tescillenerek İstanbul'daki ilk deniz koruma alanı ilan edildi.
Deniz Yaşamını Koruma Derneğinin yaptığı son incelemede, ekilen 300 mercanın yüzde 70'inin hayata tutunarak büyüdüğü, ayrıca yavrulayarak çoğalmaya başladığı gözlemlendi.
Mercan transplantasyonuyla deniz ekosisteminde bulunan canlılar için bir habitat oluşturulması planlanıyor.
"Kendi evimizi, arka bahçemizi korumaya çalışıyoruz"
Mercanların önemi ve yaptıkları ekim hakkında açıklamalarda bulunan Deniz Yaşamını Koruma Derneği Başkanı Volkan Narcı, mercanların, habitat oluşması için gereken anahtar türlerden biri olduğunu belirtti.
Dünya denizlerinde yüzde 1-2 civarında olan mercan resiflerinin etrafında, deniz ekosisteminin yüzde 30'unun yaşadığı bilgisini veren Narcı, "İnsanlar açısından ekonomik gelir elde etme, türlerin barınması, yuvalanması ve yumurtlaması için habitat oluşuyor. Anahtar tür dediğimiz ifade de bu anlama geliyor. Mercanların korunması için birçok devlet önlemler alıyor" dedi.
Mercan ekimini, İstanbul Üniversitesi ve TÜBİTAK desteğiyle gerçekleştirdiklerini, Deniz Biyoloğu Doç. Dr. Nur Eda Topçu ile birlikte çalıştıklarını aktaran Narcı, transplantasyonun amacı hakkında şunları söyledi:
"Bizim yapmaya çalıştığımız, dünyada sadece Akdeniz ve Marmara'da bulunan gorgonları burada tekrar yaşatmak. İnsan eliyle, yerlerinden koparılıp kırılmış olanları biz burada tekrardan hayata tutundurmaya çalışıyoruz. Buranın koruma altına alınması için mücadele veriyoruz. Ektiğimiz mercanlar haritalanıyor, ölçümler yapılıyor ve bu ölçümler sonrasında 3 yıl içinde ne kadarlık bir başarı elde edilip edilmediği ile ilgili bilimsel sonuçlar oluşuyor. Biz saha gönüllüleri olarak, bölgede çalışan Deniz Yaşamını Koruma Derneği olarak, kendi evimizi, arka bahçemizi korumaya çalışıyoruz."
"3-5 santimlik yeni bebekler oluşmaya başlamış"
Mercanların yılda 5 milimetre kadar büyüdüğüne işaret eden Narcı, şunları kaydetti:
"3 yıl önce 300 mercan ekmiştik, yaklaşık 10 santim boyunda ektik bunları. Şu anda ölçümleri devam ediyor, kesin sonuç raporunu vermek için bu yıl sonu itibarıyla çalışma yapacağız. Ama dünya emsalleri yüzde 20'dir, biz burada yüzde 70'e yakın bir başarı elde ettik. Artık öyle bir hale gelmişler ki üremeyle 3-5 santimlik yeni bebekler oluşmaya başlamış. El birliğiyle burayı korumayı başarabilirsek, ilgili kamu kurumlarımızla, paydaşlarımızla beraber, 'Belki de Marmara için bir umut olabilir' diye düşünüyoruz. Burada ciddi bir politika gerekiyor. Kirleticileri durdurup denizi hep birlikte korumamız gerekiyor."
Tavşan Adası'nın "kesin korunacak hassas alan" olarak tescil edildiğini ve İstanbul'daki ilk deniz koruma alanı olduğunu hatırlatan Narcı, "Bu yetmiyor, şimdi amacımız bu adanın üzerine bir kamera sistemi oluşturmak. Bu bölgede 7/24 faaliyetleri takip edebileceğimiz bir kamera sistemi oluşturmamız gerekiyor. Bir diğer düşüncemiz, su altına bu kameraların kurulması ve adada kurulacak bir istasyonla alanın sürekli kontrol edilmesi ve buradaki biyoçeşitliliğin devam etmesini sağlamak için önlemler geliştirmek." ifadelerini kullandı.