Manisa'nın Şehzadeler ilçesinde 1585 yılında yapımı tamamlanan tarihi Muradiye Camii, deprem terazileriyle ilgi çekiyor. Mimar Sinan'ın Ege Bölgesi'ndeki tek eseri olan ihtişamıyla turistlerin ilgi odağı olan Muradiye Camii'nde, mihrabın iki yanında bulunan deprem terazileri sayesinde caminin depremde zarar görüp görmediği anlaşılabiliyor. Silindir mermer taştan oluşan deprem terazilerinin dönmemesi, binanın zarar gördüğü anlamına geliyor. Bugünün teknolojisiyle bile binaların depremden zarar görüp görmediği zor anlaşılırken, Mimar Sinan'ın o tarihte camiye deprem terazisi koyması hayret uyandırıyor.
Gönüllü rehber Canan Çağlayan Akyüz, tarihi camiyi ziyaret edenlere caminin özelliklerinden bahsederken, deprem terazilerini de anlatıyor. Akyüz, "Terazi taşı, denge taşı olarak biliniyor. Binanın sağlamlığını gösteren taşlardır. Herhangi bir depremden ya da toprak kaymasından bina zemini etkilendiği zaman, bu teraziler dönmeyecek. Ama hala dönüyorlar. Bu da binanın sağlamlığının en güzel örneği" dedi.
Deprem terazilerinden birinin insanların zorlamasıyla zarar gördüğünü anlatan Çağlayan Akyüz, "Sürekli dönüyor mu acaba' diyerek terazilerin zorlanmasıyla depremlerin, toprak kaymasının yapadığını insanlar yapmış" diye konuştu.
"Her vakit namazında kontrol ediliyor"
Muradiye Camii Müezzini Osman Akkış, Mimar Sinan'ın eserlerinin çoğunda deprem terazileri olduğunu hatırlatarak, "Ege'de Mimar Sinan'ın tek eseri Muradiye Camii'dir. Eğer bu mermer taşlar dönmüyorsa, caminin hasar gördüğünü, restorasyona ihtiyaç olduğunu göstermektedir. İmam her vakit namazında buraya geldiğinde, önce deprem terazileri dönüyor mu, dönmüyor mu diye kontrol eder. Eğer dönmüyorsa, caminin olası depremlerden hasar gördüğünü, bakıma ihtiyacı olduğunu gösterir. Mimar Sinan 'Benim eserlerim insanlardan bir zarar görmezse, kıyamete kadar yaşayacaktır' demiştir ve ustalığını dile getirmiştir" dedi.
"Dimdik ayakta duruyor"
En son 2007 yılında camiinin restore edildiğini ifade eden Akkış, "Cami 433 yıldır dimdik ayakta. Sağ deprem terazisinde bir sıkışma olduğu için dönmekte sıkıntı oluyor. Tarih merakı olanlar geldiklerinde hayranlıkla bakıyorlar. 30- 40 yıllık binalar şu anda kentsel dönüşüme giriyor. Ancak Mimar Sinan'ın eseri sağlam bir şekilde duruyor" diye konuştu.
"Terazi dönmezse, yapıda sorun olduğu anlamına geliyor"
Manisa Mimarlar Odası Başkanı Ferdi Zeyrek de, 1500'lü yılların teknolojisiyle depremin etkisini ölçmenin çok zor olduğunu belirterek, "Mimar Sinan bir üstattı. Yapılarında depremin zararlarını ölçmek için deprem terazileri kullandı. Gerçekten günümüzde dahi hayranlık uyandıracak bir sistem kurmuş. Eğer Muradiye Camii'ndeki sağlı sollu iki deprem terazisi dönmezse, bu yapıda bir sorun olduğu anlamına geliyor" dedi.
Kaynak: DHA
14.5ºC
Ankara
