Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, son dönemde günlük vaka sayılarında yaşanan artışın beklenen durum olduğunu söyledi.
Tedbirlere uyulmadığını belirten Ceyhan, "Bizim seçtiğimiz normalleşme yönteminde kural olarak biz birdenbire hızlı bir şekilde tedbirleri kaldırdığımızda bunlar beklenir. Yani işte uzun süre takılabilirsiniz, aşağı indiremeyebilirsiniz. Nitekim bizim yaşadığımız gibi arada da artışlar yaşarsınız. Ama o dönemlerde müdahale etmek gerekir. Yani yeni, farklı tedbirlerle müdahale etmeniz gerekir. Etmediğiniz zaman kendi kendine vakaların azalma şansı yoktur. Çünkü halkın uyum oranı belli ve giderek de azalıyor" diye konuştu.
"Ekstra tedbirler almamız gerekir"
Halkın kurallara uyma oranındaki azalmanın nedenlerine de değinen Ceyhan, "Bunun tabi en büyük nedeni insanların yavaş yavaş artık 'Bu iş ne yapsak değişmiyor' diye bir psikolojik duruma girmeleri. İkincisi de havaların sıcaklığı, insanların tatil ortamlarında bir araya gelmesi gibi birçok faktör etkiliyor" dedi.
İçişleri Bakanlığı'nın illerde başlattığı denetimler sonucu günlük vaka sayısında düşüş sağlanabileceğini belirten Ceyhan, "Tabi ne oranda uygulanabileceğine yani ne oranda kontrol edebileceğinize bağlı. Mutlaka etkisi olur. Eğer çok iyi kontrol edebilirseniz çok olur. Ama bunun dışında bence özellikle bu normalleşme yönteminin gereği bizim ekstra tedbirler almamız gerekir, diye düşünüyorum" diye konuştu.
Prof. Dr. Ceyhan, sokağa çıkma kısıtlaması, iş yerlerinin kapatılması gibi tedbirlerin de vaka sayılarının katlanarak artması halinde tekrar gündeme gelebileceğini kaydetti.
"Aylara yayılarak vaka artışlarına neden oluyor"
Prof. Dr. Ceyhan, Kurban Bayramı'nda ülke genelindeki hareketliliğin vaka sayılarına nasıl yansıyacağına ilişkin şöyle konuştu:
“Bu kalabalıkları oluşturan insanların çoğu genç, sağlıklı yetişkinler. Bu insanların yüzde 90'ından fazlası hastalığı belirtisiz geçirdiği için siz bunu hemen vaka olarak görmüyorsunuz. Ne oluyor? Bu kişi, 2-3 kişiye bulaştırıyor, bazen bakıyorsunuz onların etrafında da risk grubundan yeteri kadar insan yok, ikinci bir kuluçka süresi daha geçiriyor. Sonra ancak üçüncüde bir riskli gruba bulaştırıyor. Onlarda hastalık belirtileri ağır seyrettiği için biz ona test yapıp tanı koyuyoruz. Yani böyle sanıldığı gibi bir anda, 1 hafta içinde değil aylar içerisine yayılarak vaka artışlarına neden oluyor."
"Üniversitelerde uzaktan eğitim yapılmalı"
Salgın şartlarında üniversitelerde yüz yüze eğitim yerine uzaktan eğitime ağırlık verilmesinin daha doğru olacağınu belirten Ceyhan, şunları kaydetti:
"Lise ile üniversite arasında çok büyük bir farklılık yok. Tabi bunun dengesini kurmak önemli, mümkün olduğu kadar uzaktan eğitimle yapmaya çalışmak lazım. Ama bazı alanlar var ki örneğinİ bizim tıp fakültesinde öğrencilerin hiç hasta görmeden sadece uzaktan eğitimle yetiştirilmesi mümkün değil. Bunlar belirlenip, geri kalanlar için olabildiği kadar online, internet üzerinden yapılmalı. Çok zorunlu olanlar sadece ama şartlar çok iyi sağlanarak, 1,5 metrelik mesafe, temas riski ortaya çıktığında maskeyi takmak gibi önlemleri mutlaka alarak eğitimin öyle ayarlanması lazım. Amerika'da, Avrupa'da birçok üniversite şimdiden açıkladı, önümüzdeki yıl sadece online eğitim yapacağını."
Hastanelerde tedavi gören COVID-19 hastalarının arttığı iddiasıyla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Ceyhan, doluluk oranının bölgelere göre değiştiğini belirterek, "Mesela Ankara'da biz gerçekten şu anda artış yaşıyoruz. Bazı illerde mesela ilk dönemde çok fazla vakası olmayıp şu anda daha çok vakası olan iller var. İstanbul, İzmir gibi o dönemde çok olup, şu anda daha az vakası olan iller var. Dolayısıyla Türkiye’nin genelinde çok daha iyi durumda, ama il il baktığınızda birbirinden farklı tablolar görüyorsunuz" dedi.
"Hastalıkla değil tedbirle savaşanlar var"
Sosyal medyada 'COVID-19 riski abartılıyor' görüşünü yayanları dikkate almamak gerektiğini kaydeden Ceyhan, "Her ülkede hastalıkla değil, tedbirle savaşan gruplar var. Onlar da özellikle zor durumda kalmış vatandaşları etkilemeye çalışıyor. İnsanlar çok zor günler geçiriyor, işini kaybeden var, iş yerini kapatmak zorunda olan var, zarar eden var ama bunların hiçbirinin nedeni alınan tedbirler değil tam tersine tedbirlerin yeterli olmaması ve halkın yeteri kadar uymaması nedeniyle salgının kontrol altına alınamaması yani vaka sayılarının azalmaması. O yüzden insanların mutlaka şunu bilmesi lazım, tedbir almadan bu salgının kontrol altına alınması mümkün değil" diye konuştu.