Türkiye, 31 Mart'ta mahalli idarecilerini seçmek için sandık başına gitmeye hazırlanıyor. Seçim süreci, oy kullanma ve oyların sayılmasına ilişkin 11 soru ve yanıtları derlendi.
Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) belirlediği seçim takvimi süreci işliyor.
Seçim süreci, oy kullanma ve oyların sayılmasına ilişkin 11 soru ve yanıtları şöyle:
1- Seçime kaç siyasi parti katılacak?
Yerel seçime 12 siyasi parti katılacak. YSK kararı uyarınca, Adalet ve Kalkınma Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Parti, Halkların Demokratik Partisi, İYİ Parti, Milliyetçi Hareket Partisi, Saadet Partisi, Türkiye Komünist Partisi ve Vatan Partisi seçime katılacak.
2- Belediye başkan adaylıkları ne zaman kesinleşecek?
Siyasi parti ilçe başkanlıkları belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine ait aday listelerini ilçe seçim kurullarına, büyükşehirlerde siyasi parti il başkanlıkları büyükşehir belediye başkan aday listelerini il seçim kurullarına alındı belgesi karşılığında 19 Şubat 2019 Salı günü en geç saat 17.00'ye kadar verecek. Kesin aday listeleri (bağımsız adaylar dahil) ilçe seçim kurullarınca, büyükşehir belediye başkanlığı için il seçim kurullarınca 3 Mart'ta ilan edilecek.
3- Seçmen nerede oy kullanacak?
Her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise ancak o sandıkta oy kullanabilecek. Bir seçmen, aynı seçim türü için birden fazla oy kullanamayacak. Bir seçmen, hangi seçim çevresinin seçmeni ise ancak o seçim çevresinde yapılan seçimler için oy kullanabilecek.
4) Büyükşehirlerde yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van'daki seçmenler, "büyükşehir belediye başkanı", "belediye başkanı", "belediye meclis üyeliği" ile "muhtarlık ve ihtiyar heyeti" için oy kullanacak.
5) Büyükşehir olmayan illerde neler için oy verilecek?
Büyükşehir olmayan illerde ise "il genel meclisi üyeliği", "belediye başkanı", "belediye meclis üyeliği" ve "muhtarlık ve ihtiyar heyeti" için oy verilecek.
6) Köylerde hangi oylar kullanacak?
Köylerde ise "il genel meclisi üyeliği" ile "muhtarlık ve ihtiyar meclisi" için oy atılacak.
7) Oy pusulaları ne renk?
Büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası "beyaz", il genel meclisi üyeliklerine ilişkin pusula "turuncu", belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası "mavi", belediye meclisi üyeliğine ilişkin oy pusulası ise "sarı" renkli olacak.
8) Pusulalar kaç zarfa konulacak?
Oy pusulaları tek zarfa konulacak.
9) Hangi ilde saat kaçta oy verme işlemi başlayacak?
YSK kararına göre, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis illerinde ve bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak.
Bu illerin dışında kalan diğer illerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.
10) Oylar saat kaçta sayılmaya başlanacak?
Oy verme saatlerinin 07.00-16.00 olduğu illerde saat 16.00, diğer illerde saat 17.00'den önce oylar sayılmaya başlanamayacak. Sandık seçmen listesindeki bütün seçmenler oylarını kullanmış olsalar bile oy vermenin bitim saatinden önce sandıklar kesinlikle açılamayacak.
11) Önce hangi oylar sayılacak?
Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, diğer illerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ve muhtarlık, seçimlerine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
Seçim takvimi
Yüksek Seçim Kurulunda (YSK) seçimle ilgili çalışmalar sürüyor. YSK tarafından hazırlanan seçim takvimi, 1 Ocak 2019 Salı günü işlemeye başladı.
Seçim sürecinin başlamasıyla ilk olarak seçime katılabilecek siyasi partiler YSK tarafından ilan edildi.
Seçime YSK kararı uyarınca, Adalet ve Kalkınma Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Parti, Halkların Demokratik Partisi, İYİ Parti, Milliyetçi Hareket Partisi, Saadet Partisi, Türkiye Komünist Partisi ve Vatan Partisi katılabilecek.
Siyasi partilerin birleşik oy pusulasındaki yerleri belirlendi
Birleşik oy pusulasında soldan sağa doğru Saadet Partisi 1'inci, Bağımsız Türkiye Partisi 2'nci, Türkiye Komünist Partisi 3'üncü, Vatan Partisi 4'üncü, Büyük Birlik Partisi 5'inci, HÜDAPAR 6'ıncı, CHP 7'nci, AK Parti 8'inci, Demokrat Parti 9'uncu, MHP 10'uncu, İYİ Parti 11'inci, HDP 12'nci, Demokratik Sol Parti 13'üncü sırada yer alacak.
Son yerel seçimde 26 parti yarıştı
Bu arada 2014'te yapılan yerel seçimlerde 26 siyasi parti yarışmıştı.
Geçen yıl yapılan Milletvekili Genel Seçimi'nde ise yarışacak parti sayısı 11 olmuştu ancak BTP seçimlerden çekilmiş, BBP'nin adayları AK Parti, DP'nin adayları ise İYİ Parti listelerinden seçime katılmıştı. Seçimde AK Parti, CHP, HDP, HÜDA PAR, İYİ Parti, MHP, Saadet Partisi ile Vatan Partisi yer almıştı.
Seçim takviminin bazı önemli aşamaları
10 Şubat 2019 Pazar: Ön seçim-aday yoklaması yapılacak.
18 Şubat 2019 Pazartesi: İl seçim kurullarınca, ön seçimle belirlenen büyükşehir belediye başkan adaylarına ilişkin listenin tasdikli bir örneği ilgili siyasi parti il başkanlıklarına, ilçe seçim kurullarınca ön seçim sonucu belirlenen belediye başkanı, belediye ve il genel meclisi üyesi adaylarına ilişkin listenin tasdikli bir örneği de ilgili siyasi parti ilçe başkanlıklarına alındı belgesi karşılığında teslim edilecek.
19 Şubat 2019 Salı: Siyasi parti ilçe başkanlıklarının belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine ait aday listelerini ilçe seçim kurullarına, büyükşehirlerde siyasi parti il başkanlıklarının büyükşehir belediye başkan aday listelerini il seçim kurullarına alındı belgesi karşılığında elektronik ortamda DVD, flash bellek, hard disk vb. ile fiziki ortamda kağıt olarak en geç saat 17.00'ye kadar vermelerinin son günü. Bağımsız olarak adaylıklarını koyacak kişilerin adaylık için saat 17.00'ye kadar başvuruları için son günü.
21 Şubat 2019 Perşembe: Siyasi partilerin aday listelerindeki eksiklikleri tamamlamaları için son gün.
22 Şubat 2019 Cuma: Saat 08.00'de geçici aday listeleri (bağımsız adaylar dahil) ilçe seçim kurulları, büyükşehir belediye başkan adayları ise il seçim kurulları tarafından mahallinde ilan edilecek ve itiraz süresi başlayacak.
28 Şubat 2019 Perşembe: Seçmen bilgi kağıtlarının dökümüne ve dağıtımına başlanacak.
Mart ayı
1 Mart 2019 Cuma: Seçim kurullarınca yapılan inceleme veya itiraz üzerine kesin olarak verilen kararlar sonucunda ya da istifa nedeniyle siyasi partilerin aday listelerinde eksiklik meydana gelmesi halinde, bu durum ilçe veya il seçim kurullarınca siyasi partilere bildirilecek.
2 Mart 2019 Cumartesi: Aday listelerindeki eksikliklerin siyasi partilerce tamamlanarak ilgili seçim kurullarına bildirilmeleri için son gün.
3 Mart 2019 Pazar: Kesin aday listeleri (bağımsız adaylar dahil) ilçe seçim kurullarınca, büyükşehir belediye başkanlığı için il seçim kurullarınca ilan edilecek. İl seçim kurullarınca birleşik oy pusulalarının basımına ve basımı tamamlandıkça bir plan dahilinde ilçe seçim kurulu başkanlıklarına dağıtımına başlanacak.
21 Mart 2019 Perşembe: Seçim propagandası ve yasaklarının başlangıcı.
24 Mart 2019 Pazar: Seçmen bilgi kağıtlarının seçmenlere dağıtımı tamamlanacak.
29 Mart 2019 Cuma: İl ve ilçe merkezi dışında kalan köy, mahalle ve beldelerde ilçe seçim kurullarınca malzeme torbaları sandık kurulu başkanlarına teslim edilecek.
30 Mart 2019 Cumartesi: Seçim propagandasının sonu.
31 Mart 2019 Pazar: Oy verme günü. Seçim yasakları saat 24.00'te sona erecek.
Kaynak: AA
3.4ºC
Ankara
