Kayseri Erciyes’teyiz. 3917 rakımlı Erciyes dağında Foça Jandarma Komando Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Türkiye’nin dört bir yanında görev alan komandolara zorlu hava koşullarında bir eğitim veriyor.
Eğitim 2 hafta süreyle 3 dönem olarak uygulanıyor. Bu eğitimde özellikle komandoların şiddetli soğuklarda hayatlarını idame edebilmeleri ve aynı zamanda görev yerlerindeki personellerine bu eğitimi uygulatabilmeleri amaçlanıyor.
Hava sıcaklığı sıfırın altında, beyaza bürünmüş arazi alabildiğince uzanıyor. Onlar gece gündüz demeden görev yapan Türk komandoları. Sarp dağlar ve zorlu kış koşulları onlar için engel değil. Tek hedefleri, yurdun her köşesinde huzur ve güven ortamının sağlanması.
Kış aylarında dahi ara verilmeyen operasyonlar bazen günlerce devam ediyor. Yüksek tepelerde, güneş varken bile hava sıcaklığı sıfırın altında. Gündüz yerini geceye bıraktığında ise sıcaklık eksi 30 dereceye kadar düşüyor.
Mehmetçik, çetin kış koşullarına uygun kıyafetlerle donatılıyor
Bu çetin şartlarda öncelik mevsime ve araziye uygun kıyafetler. Kıyafetler, üç katman sistemine göre dizayn edilmiş. İlk iki katman, vücut ısısını koruyor. Üçüncü katman ise; soğuk iklim elbisesi, parka ve eldiven gibi malzemelerden oluşuyor. Kıyafetlerin bu kısmı, komandoları yağmur ve kar gibi dış etkenlerden koruyor.
Karlı arazide yapılacak intikal için özel eğitimler veriliyor
Karla kaplı arazide yapılacak intikaller sırasında uygulanan yürüyüş teknikleri de bu eğitimde öğretiliyor. Komandolar, kara batmamak için “hedik” ismi verilen aparatı botlarına yerleştiriyor, ardından da intikal başlıyor.
Şiddetli soğuklarda ve derin karda harekat eğitimine katılan komandolar ilk önce taktik yürüyüş eğitimi alıyor. Ardından da gerçek arazi koşullarında intikallerini gerçekleştiriyorlar. Bu eğitimde arazi yapısı çok önemli. Bunun için sarp arazi yapısına sahip olan Erciyes Dağı eteklerini tercih ediyorlar. Böylece hem derin kardaki hareket kabiliyetini hem de soğuk kış koşullarını tecrübe etmiş oluyorlar.
Arazi ve iklim koşulları nedeniyle operasyon bölgelerine gerçekleştirilen intikaller zaman zaman saatlerce sürüyor. Komandolar tek sıra halinde araziyi kontrol ederek ilerliyor ve hedeflenen noktaya ulaşıyorlar.
Çığ tehlikesine karşı arazideki kar yapısı özenle inceleniyor
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde gerçekleşen operasyonlarda dikkat edilmesi gereken hususlardan biri çığ tehlikesi. Komandolar, çığ riskine karşı önce kar yapısını inceliyor. Önce karın içinde kare bir alan belirleniyor, daha sonra ise yanlarında bulunan dağ ipi ile kare alan ana parçadan kesiliyor. Daha sonra kesilen parçaya doğru yürüyor, koşuyor ve atlıyorlar. Böylece kar parçasının sağlamlığı da test edilmiş oluyor.
Olası bir çığ felaketinde yapılacaklar uygulamalı olarak öğretiliyor
Çığ düşmesi durumunda yapılacak arama kurtarma faaliyetlerine dair sonda eğitimi de yine burada veriliyor. Çığın düştüğü alan önce güvenlik şeridine alınıyor. Komandolar uzun çubuklar kullanarak, sık aralıklarla sıralanıyor. Verilen emirle birlikte de adım adım ilerliyorlar. Çubukları kara batırıyor ve çığ altında kalan kişiyi tespit etmeye çalışıyorlar. Hemen arkalarında bulunan kürekli ekip ise anında müdahale için hazır olda bekliyor. Sonda eğitimi verildikten sonra bu kez canlandırma aşamasına geçiliyor. Amaç kar altında kalan kişiyle temasın hissedilmesi.
İntikal sırasında can güvenliğinin sağlanmasında nitelikli eğitimin payı büyük. Ancak kullanılan teknolojik teçhizat riskli durumlarda komandoların en büyük yardımcısı. İntikal başlamadan evvel her biri üzerlerine birer arama cihazı takıyor. Eğer çığ altında kalınırsa cihaz arama moduna getiriliyor ve dışarda kalan ekip, sinyal tespit sistemi sayesinde çığ altında kalan kişiyle bağlantı kuruyor. Böylece ilk müdahale de hızlanmış oluyor.
Yamaçlardan aşağı doğru yapılan tahliyeler büyük bir dikkat istiyor
Erciyes eteklerinde verilen eğitimin bir parçası da yamaçlardan aşağı doğru yapılan tahliyeler. Çünkü operasyon bölgelerindeki her arazi hızlı bir tahliyeye imkan vermiyor. Komandoların, zaman zaman teçhizatlarıyla birlikte halatla iniş yapmaları gerekiyor. Peki halatı bağlayacakları bir nokta olmaması durumunda ya da başka bir deyişle düz zeminli yamaçlardan inilmesi gerektiğinde ne yapıyorlar? Öncelikle kar babası ismini verdikleri yuvarlak bir alanı çevreliyorlar. Yani kardan bir bağlantı noktası oluşturuyorlar. Sonrasında halat bu babaya geçiriliyor ve tahliye güvenli bir şekilde sağlanmış oluyor.
Gece konaklamak için karın yapısına uygun barınaklar yapılıyor
Operasyonlarda belki de en zorlayıcı kısım güneşin etkisini yitirmeye başladığı, hava sıcaklığının sıfırın altına indiği, arazinin zifiri karanlık olduğu zamanlar. Bu yüzden de gün geceye döndüğünde komandoların nerede barınacakları hayati bir önem taşıyor. Hava kararmadan, karın yapısına göre barınaklar oluşturuyorlar. Bu barınaklar ya "İglo" adı verilen ve tuğla mantığıyla sert karı keserek ya da yığma tekniğiyle oluşturulan kardan evlerden oluşuyor. Bu barınakların esas özelliği ısı yalıtımı yapabilmesi ve arazide kamufle olabilmesi.
"Eğitim ne kadar gerçekçi olursa bizim için o kadar faydalı"
TRT Haber ekibi, çetin koşullara aldırış etmeyen komandolarla barınaklarda kısa bir sohbet gerçekleştiriyor. Her biri ayrı bir bölgeden gelen komandolar bu eğitimin ne denli önemli olduğunun farkında.
- Bu eğitimin sizin normal görev yerinizdeki faydaları nasıl olacak?
+ Bizim yaptığımız işte en önemli olan şeylerden birisi uyguluma. Varsayımlardan uzaklaşmaya çalışıyoruz. Eğitim ne kadar gerçekçi olursa bizim için o kadar faydalı olacağına inanıyoruz.
"Hipotermi sinsi bir durum"
Özellikle hava sıcaklığının düşmesiyle yaşanabilecek en büyük problemlerden biri hipotermi yani vücut sıcaklığının düşmesi.
+ Hipotermi sinsi bir durum. Bazen insan bu rahatsızlığa kapıldığı zaman kendisi bile fark edemeyebiliyor bu durumu. Biz de buna yönelik önlemleri öğrendik. Neler yapılabilir, hipotermili olan bir personel nasıl kurtarılabilir. Aynı zamanda taşıdığımız karla ilgili silah ve teçhizat hangi durumda, hangi taktik ve maksatla kullanabiliriz, bunları öğreniyoruz.
Komandoların zorlu arazi koşullarında ve çetin kış şartlarındaki mücadelesi epey zorlu ancak bu zorluklar onları yıldırmıyor. Gerektiğinde canlarını dahi hiçe sayıyorlar. Havanın soğukluğunu al bayrağın sıcaklığında unutan kahraman komandolar daima görev başındalar.
Haber: Merve Güneş
Kamera: Tarık Taşçı
7.8ºC
Ankara
