Türkiye’deki orman yangınlarının en büyük sebebi insanlar

İhmal, dikkatsizlik ve kasıt… Her yıl Türkiye’nin akciğerleri alevlere teslim oluyor ve yüzlerce hektar orman küle dönüyor. Özellikle sıcak havaların hakim olduğu yaz aylarında yangınlar daha sık görülüyor. Orman yangınlarında sadece ağaçlar ve bitki örtüsü zarar görmekle kalmıyor; o bölgede yaşamını sürdüren hayvanlar da telef oluyor.

Türkiye, 2020 yılının başından beri deyim yerindeyse orman yangınlarıyla savaş halinde. Rakamlar, geçtiğimiz yıla göre orman yangınlarında yüzde 30 artış yaşandığını gösteriyor. Öyle ki eylül ayı sonuna kadar 2 bin 500’ü aşkın orman yangını çıktı. 

Ormanlar en fazla ağustosta yanıyor

Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, yangınlar açısından en talihsiz ay ağustos oldu. 2020'nin ağustos ayındaki yangın sayısı 801... Bir yıl önce ağustos ayında 523 yangın meydana gelmişti. 2010-2019 yıllarını kapsayan istatistiklerin tümünde en fazla yangın görülen ayın ağustos olduğu görülüyor. 

Orman yangınlarının en fazla görüldüğü bir diğer ay ise eylül… Uzmanlar bunun sebebini, hava sıcaklıklarının küresel ısınmanın etkisiyle eylül aylarında ortalamaların üzerinde seyretmesine bağlıyor. Aşırı sıcaklar ile nemin düştüğünü, oluşan sıcaklık farkıyla baş gösteren kuvvetli rüzgarların orman yangınlarını büyüttüğünü ifade ediyorlar. Türkiye’de 1-23 Eylül arasında 455 orman yangını çıktı. 2019’da ise eylül ayında 461 yangın meydana gelmişti.

İhmal ve dikkatsizlik yangına yol açıyor

Orman yangınlarının çıkış sebeplerine bakıldığında ilk sırayı insan kaynaklı unsurların aldığı görülüyor. Yangınların yüzde 88’inin sebebi ihmal, dikkatsizlik, kaza ve kasıt… Geriye kalan yüzde 12’lik kısımda ise yıldırım düşmesi sonucunda meydana gelen doğal yangınlar bulunuyor. 

Rüzgar hızı ve nem yangınları etkileyen çok önemli faktörler arasında. Çünkü sıcaklık farklarından oluşan rüzgarlar alevlerin yayılmasına neden olduğu gibi yangına müdahalede güçlükler yaşatıyor. Sonuçta alevlere teslim olan alan miktarı büyüyor.

Orman yangınlarına karşı kesintisiz nöbet

Orman yangınlarına müdahale konusunda Türkiye iyi bir sınav veriyor. Yangına müdahale edebilmek için nitelikli bir insan gücü bulunuyor. Ülke genelinde 10 bin 500 yangın işçisi, 3 bin teknik personel, 5 bin memur ve 11 bin 500 gönüllüyle bu mücadele sürdürülüyor. 

Yangınlarla mücadelede insan gücü kadar teknik donanım da büyük önem taşıyor. Bunun için pek çok hazırlık bulunuyor. Yangınlara karşı 776 kuleden 24 saat insanlı gözetleme, 117 kuleden 254 kamera ile kesintisiz izleme yapılıyor. Hatta olası bir yangına karşı insansız hava araçları (İHA) da mücadeleye dahil edildi. 

Yangınlara karşı herkes duyarlı olmalı

Orman yangınlarıyla mücadelede herkese büyük görev düşüyor. Yangınların bir numaralı sebebinin insan kaynaklı olması bunu kaçınılmaz kılıyor. Yetkililer, orman yangınlarına karşı şu uyarılarda bulunuyor: 

-Anız yakılmamalı. Zira anız ateşleri ormanlık alanlara sıçrayabildiği gibi topraktaki mineralleri ve canlıları da yok ediyor. 

-Bahçe ve seralarda artan materyaller yakılmamalı. 

-Piknik için ayrılmış mesire yerleri dışında ateş yakılmamalı. Dönüşe geçmeden önce ateş söndürülmeli ve çöpler toplanarak çöp kutusuna atılmalı. 

-Sigara izmaritleri araçtan dışarı atılmamalı. 

-Avcı, çoban ve arıcılar yaktıkları ateşin tamamen söndüğüne emin olmadan ormandan ayrılmamalı. 

-Orman içerisinde ya da ormana yakın yerlerde duman veya ateş görülmesi durumunda ALO 177 Orman Yangını İhbar Hattı aranmalı.