Yüksek dağların yamaçlarından geçen ve metrelerce kar örtüsünün bulunduğu Van-Bahçesaray kara yolu, her yıl kış mevsiminde tipi ve çığ nedeniyle sürücülerin korkulu rüyası oluyor.
Van'da 4 ve 5 Şubat 2020'de düşen çığ nedeniyle 42 kişinin yaşamını yitirdiği felaketin ardından İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD) görevlilerince olaylara daha kısa sürede ve daha profesyonelce müdahale edilmesi amacıyla çalışma başlatıldı.
Bu kapsamda, özellikle çığ riskinin yüksek olduğu Çatak, Başkale, Bahçesaray ve Gürpınar ilçelerinde görevli güvenlik korucularına, Özel Harekat, Çevik Kuvvet ve Polis Arama Kurtarma (PAK) birimlerinde görevli 75 polise ve sınır birliklerinde görevli askerlerden oluşan toplam 2 bin 500 kişiye teorik ve pratik çığ eğitimi verildi.
Zorlu eğitimleri başarıyla tamamladılar
Zorlu eğitimleri başarıyla tamamlayan "çığ timleri" tatbikatlarda ortaya koydukları performansla belge almaya hak kazandı.
Timler, görev bölgelerinde çığ düşmesi durumunda olay yerine en kısa sürede ulaşarak insanların hayatını kurtarmak için çalışma yürütecek.
Dünya çapında alınan çığ önlemleri incelendi
AFAD İl Müdürü Ali İhsan Körpeş, bölgenin çığ açısından tehlikeli olduğunu bu nedenle geçen yıldan itibaren yerinde, hızlı ve etkin bir müdahale için projeler geliştirdiklerini söyledi.
Dünya genelinde alınan çığ önlemlerini incelediklerini anlatan Körpeş, bu örnekler arasında bölgede uygulanabilecek olanlarla alakalı çalışmaları ilgili kurumlarla hayata geçirdiklerini aktardı.
"200 güvenlik korucusuyla arama kurtarma ekipleri oluşturuldu"
Çığ riski açısından tehlikeli olan bölgelerde görev yapan 200 güvenlik korucusuyla arama kurtarma ekipleri oluşturduklarını aktaran Körpeş şöyle konuştu:
"İl Emniyet Müdürlüğümüzle yaptığımız çalışmayla Polis Arama Kurtarma (PAK) ile Özel Harekat polislerimizden oluşan 75 polisimize çığ eğitimleri verdik. Sınır hatlarında görev yapan kolluk kuvvetlerimize, karakollarımızda görev yapanlara 'Çığ nerden kopabilir?', 'Mücbir sebeplerle çığ patikasından geçmek zorunda kalınırsa kişi en iyi şekilde nasıl geçmelidir?' konularında eğitim verildi. Karayolları, Van Gölü Elektrik Dağıtım AŞ gibi sahada çalışan operasyonel ekiplere yönelik çığ farkındalık eğitimlerine devam edeceğiz."
Riskli bölgelerle ilgili haritalandırma çalışması başlatıldı
Çığ kaynaklı acıları geçmişte farklı bölgelerdeki tecrübelerden gördüklerini dile getiren Körpeş, aynı felaketleri tekrar yaşamak istemediklerini vurguladı.
Körpeş, eğitimlerin olaylara müdahale etme, hareket kabiliyeti açısından önemli olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Meteoroloji Bölge Müdürlüğümüzün verdiği bilgilere istinaden bölgede yapılacak anonslara varıncaya kadar planlama yaptık. Camilerde, kırsal kesimlerde çığla ilgili uyarılarda bulunduk. İçişleri Bakanlığımızın çıkardığı çığ önlem ve müdahale genelgesine istinaden alınacak tedbirlerin tamamını aldık. Öte yandan AFAD Başkanlığımızın teknolojik altyapısını kullanarak haritalandırma çalışması başlattık. Çatak ve Bahçesaray yolundaki bölümü tamamladık. Kalan bölgeleri de yıl sonuna kadar tamamlayacağız. Böylece çığın başlangıç noktalarını, birikme alanlarını, hangi bölgeden akacağını belirlemiş olacağız."
Risk durumuna göre trafiğe kapatılıyor
Kara yolunda 2 yıl önce yaşanan acının tekrarlanmaması için Valilik öncülüğünde yeni tedbirler devreye alındı.
Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü karla mücadele ekipleri, yağışlı günlerde ya da risk olduğu değerlendirilen saatlerde durumu jandarma ekiplerine bildiriyor. Jandarma ekipleri de yapılan değerlendirmeler sonucu yolu kapatarak araçların geçişine izin vermiyor.
Ekipler 7/24 hazır bekletiliyor
Karla mücadele ekiplerinin 7 gün 24 saat hazır bekletildiği bölgede, riskler ortadan kalktıktan sonra yol açma çalışmaları başlatılıyor. Buranın kapalı olduğu günlerde ilçeye ulaşım, Bitlis'in Hizan ilçesindeki alternatif yol üzerinden sağlanıyor.
Durumu ağır hastalar da Sağlık Bakanlığına bağlı ambulans helikopterin yanı sıra asker ve polis helikopterleriyle il merkezine ulaştırılıyor.
Bu yıl da etkili olan yoğun kar nedeniyle kapanan yolun açılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Geçen ay yoğun kar ve düşen çığlar nedeniyle kapanan yolda uzun süre çalışamayan ekipler, 3 gün önce 11 iş makinesi ve 13 personelle yolu açmaya başladı.
Yüksek kar örtüsü nedeniyle güçlükle ilerleyebilen ekipler, bir hafta içinde yolu açmayı hedefliyor.
"Her türlü hazırlığı önceden yaptık"
Vali Mehmet Emin Bilmez, kente bağlı 1153 yerleşim yerinde 300 araç ve 700 personelle karla mücadele çalışmalarının sürdüğünü, çığ tehlikesi olan bölgelerde Meteoroloji ve AFAD'dan alınan bilgi doğrultusunda hareket edildiğini söyledi.
AFAD ekiplerinin çığ öncesi ve sonrası için tüm planlamaları yaptığını belirten Bilmez, şunları kaydetti:
"Güvenlik kuvvetlerimizin, vatandaşlarımızın arama kurtarma çalışmalarını nasıl yürütmesi gerektiğiyle ilgili ciddi eğitimler verildi. Çığda olaylara müdahale etme süresi çok önemli. İlk 2 saat çok kritik. Çığ riski bulunan Bahçesaray, Başkale, Çatak, Muradiye'de bu çalışmaları tamamladık. Vatandaşımızın can ve mal güvenliğini sağlamak için her türlü hazırlığı önceden yaptık. Çığ riski olan bölgelerin harita çalışmaları yapıldı. İlimizin risk analizi çıkarıldı. Buraların planlamaları tamamlandı. Çığa hazır olmaya çalışıyoruz. Depreme karşı bir duyarlılığımız var, çığ olayından sonra da Van'da bu konuda ciddi bir duyarlılık oluştu. Biz de o olayı hiç unutturmamaya çalışıyoruz ki insanlarımız ondan ders alsın, bu tür afetlere karşı önlem alsın."