"Aile ve Çocuk Dostu Yapım ve Dizilerin Teşvik Edilmesine Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik " Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Aile bütünlüğü ve sürekliliğiyle çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel, ahlaki gelişimlerini destekleyecek nitelikteki aile, çocuk dostu yapım ve dizilerin yayınlanmasının teşvik edilmesine yönelik hazırlanan yönetmelikte, bu tür dizi ve yapımları yayımlayan medya hizmet sağlayıcılarını teşvik etmek üzere verilecek ödüllerle bunların usul ve esasları yer aldı.
Buna göre, teşvik ödülü almak isteyen aile ve çocuk dostu yapım ve dizileri yayınlayan medya hizmet sağlayıcıları RTÜK'ün temmuz ayında yapacağı duyuruyu takiben başvuruda bulunacak. Başvuracak yayınlarda RTÜK'ten yayın lisansı bulunan veya yayın hakkı olan medya hizmet sağlayıcıları tarafından yayınlanmış olması şartı aranacak. Eksik, yanlış bilgi ve belge içeren başvurular değerlendirmeye alınmayacak.
Değerlendirme kriterleri
Aile ve çocuk dostu yapım ve dizilerin belirlenmesindeki değerlendirilme sürecinde birçok kriter göz önünde bulundurulacak. Değerlendirme döneminde RTÜK tarafından uyarı dahil herhangi bir idari yaptırım uygulanan yapım ve diziler değerlendirmeye alınmayacak. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve RTÜK tarafından belirlenen değerlendirme kriterleri yönetmelikte şöyle sıralandı:
"Aile bütünlüğünün korunması ve güçlendirilmesinin hedeflenmesi, milli, manevi ve kültürel değerlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması, fiziksel, sosyal ve kültürel farklılıklara saygı gösterilmesi, aile içi dayanışmanın ön planda tutulması ve aile bireylerinin karar alma süreçlerinde fikirlerini demokratik bir şekilde ifade edebilmesi, gereksiz ve aşırı tüketimin zararları konusunda ailelerin bilinçlendirilmesi, her türlü bağımlılık ile mücadelenin teşvik edilmesi ve bu konuda farkındalığın arttırılması, aile içerisinde yaşanan problemlerin çözümüne yönelik olumlu örneklere yer verilmesi, doğayı ve hayvanları koruma bilincinin kazandırılması, çocuklara sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile düzenli ve dengeli beslenme bilincinin kazandırılması. Medya içeriklerini analiz edebilen, bilinçli medya kullanıcısı olmanın vurgulanması."
Çocukların ve gençlerin sosyal, duygusal, zihinsel ve ahlaki gelişimlerinin desteklenmesinin de yer aldığı kriterlere şöyle devam edildi:
"Aile içinde ve dışında çocuğun özgüveninin geliştirilmesine yönelik örnekler sunulması, çocukların ve gençlerin kişilik gelişimini destekleyen ilgi, yetenek ve becerilerin ön plana çıkarılması ve geliştirilmesi, çocuklara doğru bilgi edinme yollarının öğretilmesi, ebeveynlerin ve çocukların çocuk hakları ve sorumlulukları konusunda bilinçlendirilmesi, çocuklara eleştirel düşünme ve karar alma becerilerinin kazandırılması, çocukların bilimsel, sanatsal, kültürel ve sportif faaliyetlere yönlendirilmesi, kadının saygınlığını, değerini ve haklarını ön plana çıkaran unsurlara yer verilmesi, engelli ve yaşlılara yönelik farkındalık oluşturulması, toplumsal hayata katılarak aktif bir yaşam sürmelerinin desteklenmesi ve farklılıklarına saygı gösterilmesinin önemine vurgu yapılması."
Aile ve çocuk dostu yapım ve dizi logosu
Engellilik ve yaşlılığa ilişkin negatif algıların önlenmesi de kriterler arasında yer alırken, internet, cep telefonu, sosyal medya, dijital oyunlar gibi medya araçları ve uygulamalarının aile içi iletişim üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme yapılması da dikkat edilecek unsurlar arasında sıralandı.
Aile bireylerinin birlikte nitelikli zaman geçirmesine ilişkin örnekler sunulması, özel gün ve haftaların öneminin vurgulanması, Türkçe'nin doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılması da diğer ilkeler olarak yönetmelikte kaydedildi.
Değerlendirmelerin ardından seçici kurul tarafından aile ve çocuk dostu olduğu belirlenen yapım ve dizileri yayınlayan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara teşvik ödülü verilecek, bu yapım ve dizilere de aile ve çocuk dostu yapım ve dizi unvanı verilecek. Kurulun mansiyona uygun bulduğu yapım ve diziler de aynı unvanla ödüllendirilecek. Söz konusu unvana hak kazanan yapım ve dizilerin değerlendirme dönemi bölümlerinin tekrar yayınlanması durumunda, aile ve çocuk dostu yapım ve dizi logosu kullanılabilecek.
Söz konusu logo yapım ve dizinin devam bölümlerinde yer alabilecek, Ancak söz konusu yapım ve dizinin belirlenen ilke ve esaslara aykırı yayın yapması durumunda logo kullanım hakkı geri alınacak. Bir yapım veya dizi, değerlendirme dönemi içinde sadece bir kategoriden ödüllendirilecek.
Seçici kurul
Teşvik ödülüne yönelik değerlendirme süreci kapsamında RTÜK'e gelen başvurular Üst Kurul ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca belirlenecek beşer kişiden oluşan alt komisyona havale edilecek.
Alt komisyonun değerlendirme kriterlerine göre yapacağı incelemenin ardından adaylar seçici kurula gönderilecek. Seçici kurul, RTÜK'ten en az iki, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından en az iki üst düzey yönetici olmak üzere akademisyen, medya profesyoneli, bilim ve sanat alanında olmak üzere 8 kişiden oluşacak.
Teşvik ödülleri RTÜK tarafından bir önceki yılda uygulanan idari para cezalarının parasal tutarı toplamının yüzde 20'sini aşmamak kaydıyla Üst Kurul bütçesine konulan özel ödenekten karşılanacak. Ödüller, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile RTÜK'un belirleyeceği yer, zaman ve usulde sahiplerine verilecek.
Kaynak: AA