1074 yılında kurulan Anadolu Selçuklu Devleti, Orta Asya Türk kültürü ile İslam kültürünü sentezledi, sanata farklı bir bakış açısı getirdi.
Anadolu topraklarında iki asırdan fazla hüküm süren, Osmanlı İmparatorluğu'nun temellerini atan Anadolu Selçuklu’nun çini motifleri el işçiliği ile günümüze taşınıyor.
Antalya Olgunlaşma Enstitüsü eğitmenleri dönemin izlerini taşıyan zengin bir giysi koleksiyonu hazırlıyor.
Tarihi sanat ve el işiyle harmanlayan eğitmenler çalışmaya dönemin kıyafet tarzını araştırmakla başladı. Araştırmaların adresi Anadolu Selçuklu başkentlerinden Konya oldu.
Konya’daki Karatay Müzesinde Anadolu Selçuklu dönemine ait yüzlerce eser sergileniyor. Dönemin kıyafet tarzının en belirgin özellikleri ise çiniler üzerindeki tasvirlerde bulunuyor.
“Selçuklu dönemine ait bir kıyafet örneği yok”
Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Merkezi Başkanı Doç. Dr. Mehmet Ali Hacıgökmen, ellerinde Selçuklu dönemine ait bir kıyafet örneğinin olmadığını söyledi. Hacıgökmen, “Selçuklu sultanlarının veya ne bileyim o dönemin hayat tarzlarını ve yaşam şekillerini anlatan doküman çok az. Olanları ise eserlerde, çinilerde ve kabartmalar üzerinden edinebiliyoruz.” dedi.
“Kıyafetler sanat eseri diyebileceğimiz kadar ince işçilikli”
Çiniler tek tek incelendikçe dönemin kıyafetlerinin özellikleri ortaya çıktı. Kıyafetlerin çok şık ve rahat olduğunu dile getiren Antalya Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Emine Erkal, “Hem ata binebiliyorlar, hem kılıç kuşanıyorlar, inanılmaz ok atıyorlar. Bunların hepsini sağlayacak rahat kıyafetleri var ama bu kıyafetler sanat eseri diyebileceğimiz kadar da ince işçilikli.” ifadelerini kullandı.
Çinilerin üzerindeki motifler Antalya Olgunlaşma Enstitüsü atölyelerinde kıyafetlere ve aksesuarlara işlendi. Kıyafetlerde bol miktarda deri, metal ve keçe kullanıldı.
“Türkler daha çok keçe dövmeyi kullanmışlar”
Antalya Olgunlaşma Enstitüsü Giyim Endüstrisi ve Moda Tasarımı Eğitmeni Serpil Ergül Çakan, “Türkler daha çok keçe dövmeyi kullanmışlar, dokumayı çok sıkça kullanmışlar. 11. yüzyılda Anadolu’da bitmeye başlayan dokuma, Türklerin Anadolu’ya girmesiyle yeniden canlanmış. Dokumayı çok güzel kulandık. Biz kendi dokuma atölyemizi kurduk. Keçe dövmeleri kendimiz yaptık, başlıklarımızı yine aynı şekilde…” diye konuştu.
Onlarca eğitmenin el emeği parçalar bir araya geldi. Sonucunda dönemin kültürünü yansıtan kıyafetler ortaya çıktı. Aslına uygun biçimlendirilen kıyafetlerin yapımı için usta öğreticiler ve eğitmenler 1 yıl boyunca özveriyle çalıştı. Her bir kıyafete dönemin sultanlarının ve eşlerinin ismi verildi.
Çakan, “Selçuklu sultanlarını yad edelim, yani hanımlarını da yad edelim. Çünkü çok güçlü karakterler varmış aralarında. Sadece biz erkekleri sultan olarak biliyoruz ama hatunların tarihte çok büyük yeri ve izi var.” dedi.
Mart ayında tamamlanması bekleniyor
1 yıllık çalışmanın sonucunda toplam 9 kıyafet ortaya çıktı. Mart ayında ise 16 kıyafetten oluşan Anadolu Selçuklu koleksiyonunun hepsinin tamamlanması hedefleniyor.
Haber: Eda Nur Eren
Kamera: Sayit Ersan
16.1ºC
Ankara
