Anayasa Mahkemesi (AYM) kadının evlendikten sonra kendi soyadını kullanabilmesinin önünü açan bir karara imza attı. Eşitsizliğe yol açtığı gerekçesiyle verilen bu kararın Meclis'ten geçerek 9 ay sonra yürürlüğe girmesi bekleniyor. Kararın ardından merak edilenlerin başında ise çocuğun durumu geliyor.
Eşler farklı soyadı kullanırken çocuk hangisinin soyadını alacak?
Kararın açıklanmasıyla birlikte ailenin küçük fertlerinin hangi soyadı kullanacağı sorusu gündeme geldi. Vatandaşların bu soruya yanıtları birbirinden farklı olsa da kanunen yanıt belli.
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi (ASBU) Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hayrunnisa Özdemir, alınan kararın sadece kadınların soyadı kullanımına ilişkin olduğunun altını çizerek konuyu şöyle detaylandırıyor:
“Evlilik birliği içinde doğan çocuğun soyadı babanın soyadıdır. Zaten bu soy bağının gereği olarak yer alır. Mesela eşler bir küçüğü evlat edinmişse, evlat edilen çocuğun da soyadı babanın soyadı olur. Orada bir aykırılık yok. Toplumda bir merak olabilir ama bizim hukuk sistemimizde çocuğun soyadı ile ilgili herhangi bir problem yoktur. Çocuğun soyadı evlilik içinde babanın soyadıdır ve nüfus cüzdanında da babanın hanesine yazılacaktır.”
“İstisnai durumlarda kullanım değişebilir”
Peki çocuk soyadını ne zaman değiştirebilir? Özdemir, evlilik devam ederken çocuğun farklı bir soyadı kullanmasının ancak 18 yaşını doldurduğunda haklı bir gerekçe ile yapacağı başvuruyla mümkün olabileceğini belirtiyor. Eşlerin boşanması halinde ise istisnai durumların yaşanabileceğini söylüyor. O istisnaları da şöyle anlatıyor:
“Evlilik birliği sonlandığında ve eşler ayrıldığında da çocuk babanın soyadını kullanmaya devam eder. Ancak biz medeni hukukçular olarak bir karar verilirken çocukla ilgili her konuda çocuğun üstün yararını düşünürüz. Yargıtay ve mahkemeler de aynı şekilde. Çocuğun üstün yararını olumsuz yönde etkileyen, hatta zararına olabilecek durumlar söz konusu ise mahkeme kararıyla çocuk annenin soyadını alabilir. Hatta Yargıtay’ın da bu yönde bir kararı vardır.”
Kamera / Kurgu: Resul Daban