Fırat Nehri 3 ülkenin topraklarını suyla buluşturuyor

Ortadoğu'nun en uzun akarsuyu Fırat Nehri, geçtiği Türkiye, Suriye ve Irak'ta bulunan şehirlere hayat veriyor.

Fırat Nehri, tarih boyunca sürekli "su kenarı" arayan insanoğlunu adeta yeniden canlandırıyor. Yaşam kaynağı Fırat, çok sayıda yüksek dağ, ova ve vadileri yararak sırasıyla Erzincan, Tunceli, Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Adıyaman, Gaziantep ve Şanlıurfa illerindeki verimli toprakları suyla buluşturuyor.

Geçtiği yerleri kültürel açıdan da etkiliyor

Cumhuriyet tarihinin en büyük projesi olan Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) imkanlarıyla Fırat Nehri, en çok katkıyı Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan illere sağlıyor.

Şanlıurfa, Gaziantep ve Adıyaman illerinin coğrafi sınırını da belirleyen Fırat Nehri üzerinde Atatürk, Keban, Karakaya, Birecik ve Karkamış barajları bulunuyor.

Yaklaşık 2 bin 800 kilometreyle Ortadoğu'nun en uzun akarsuyu olan Fırat Nehri, maddi ve manevi öneminin yanı sıra geçtiği bölgeleri sosyal ve kültürel açıdan da etkiliyor.

Türkülere, romanlara, şiirlere de konu oluyor

Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde birçok erkek çocuğa "Fırat" adı verilirken, kız çocuklarına bölgenin bir diğer nehri Dicle'nin ismi konuluyor. Nehir, aynı zamanda türkülere, romanlara ve şiirlere de konu oluyor.

Şanlıurfa'dan Suriye'ye geçen Fırat Nehri, daha sonra ulaştığı Irak'ta yine kendisine paralel akan Dicle Nehri ile "Şattül Arap" denilen bölgede buluştuktan kısa bir süre sonra Basra Körfezi'ne dökülüyor.

"Fırat hırçın, Dicle sakin"

Harran Üniversitesi (HRÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Başkanı Doç. Dr. Sedat Benek, ilkbahar döneminde Fırat Nehri'nin debisinin yağışların etkisiyle yükseldiğini söyledi.

Fırat Nehri'nin uzun bir yolculuğu olduğunu belirten Benek, mitolojide Fırat ile Dicle nehirleri arasında bir aşktan da bahsedildiğini anlattı.

Benek, nehirlerin geçtiği bölgelerde insan hayatını doğrudan etkilediğini vurgulayarak, şöyle konuştu:

"Sosyal açıdan baktığımızda Fırat Nehri'nin yakın çevresindeki illerde birçok erkeğe Fırat isminin olduğunu görürüz. Diğer tarafta da Dicle'de kız ismini görürüz. Nedeni ise Fırat, haşindir çok zor coğrafyaları yararak akar, Dicle ise kıvrımlar çizerek daha sakin akmasından dolayı bir anneye benzetilir. İşte toplam uzunluğuna baktığımız zaman yaklaşık 2 bin 800 kilometre Ortadoğu'nun en uzun nehri ve en geniş havzasına sahip akarsuyu konumundadır. Yaklaşık olarak 15 ili besler, bu illerin 8'i Türkiye'de 3'ü Suriye'de, 4'ü de Irak'ta bulunuyor."

Kaynak: AA