Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Doğa Koruma ve Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi (DOKOBİM) üyeleri ile Afyon Frig Fotoğraf Derneği üyesi doğa fotoğrafçıları, kızıl şahin yavrularının büyüme evrelerini ve kızıl şahinlerin ebeveyn davranışlarını kayıt altına aldı.
DOKOBİM Müdürü Doç. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, başta kızıl şahinler olmak üzere yırtıcı kuşların doğal yaşam ve denge için çok önemli görevler yerine getirdiklerini söyledi.
Erişmiş, kızıl şahinlerin fotokapanla görüntülenmesi fikrini, doğa fotoğrafçısı Arif Birsen ve Uğur Dağhan'ın önerisi üzerine hayata geçirdiklerini belirtti. Ayrıca, yaptıkları araştırmalar sonucunda Bolvadin ve Çobanlar ilçeleri arasında terk edilmiş eski bir taş ocağında bulunan kızıl şahinlerin yuvasına fotokapan kurmaya karar verdiklerini anlattı.
Yumurtadan erişkinliğe geçen süreç kaydedildi
Erişmiş, üniversite imkanları ile bu kapanları belirledikleri yerlere sabitlediklerinden bahsederek, şunları söyledi:
"Önce nerelere bu fotokapanları yerleştirebileceğimizi tespit ettik. 2 tane fotokapanı yuvayı en iyi şekilde görebilecek yerlere yerleştirdik. 45 gün boyunca 5 yavru kızıl şahinin dünyaya geldiği yuvadan görüntü aldık. İzleme süresince kızıl şahinlerin yavrudan erişkinliğe ulaşma evrelerini kaydetmiş olduk. Tespitlerimize göre nisan ayının ortasında yumurtlama ve kuluçka döneminin geçtiği görülüyor."
Yavruları için koruma davranışları
Kızıl şahin yuvasına konulan fotokapanlar ile bu kuşların beslenme alışkanlıklarına dair görüntüler elde ettiklerini vurgulayan Erişmiş, şöyle konuştu:
"Dikkatimizi çeken davranışlarından birisi, bu kuşların yavrularını korumak için neler yaptıkları. Havanın sıcak olduğu periyot içerisinde anne ve baba kuşların nöbetleşe şekilde, tüy oluşumunun tam olmadığı süre içinde kanatlarını perde gibi açarak yavrularını güneşten koruduğunu gözlemledik. Görüntülerde, yavruları bazen kanatları altına aldıklarını, bazen de tamamen yuvayı kapattıklarını görebiliyoruz. Güneşten koruma işlemini bu şekilde gerçekleştiriyorlar. Bu davranış sadece güneşe yönelik değil, diğer yırtıcı kuşlara karşı da bir yavru koruma davranışı olarak dikkat çekiyor."
"Yer sincabıyla besleniyorlar"
Kuş gözlemcisi ve doğa fotoğrafçısı Arif Birsen ise, kızıl şahinlerin yuva yapmak için ovaya hakim bölgede olan eski taş ocağını seçtiklerini belirtti. Kızıl şahinlerin yuva yapmak için genellikle taşlık, kayalık ve sarp yerleri tercih ettiğini söyleyen Birsen, şunları anlattı:
"Bu bölge özellikle yırtıcı kuşlar açısından avlanma bölgesi. Kaya kartalı, gökdoğan, uludoğan gibi kuşların avlanma bölgesi. Ovada bol miktarda bulunan 'gelengi' denilen yer sincabıyla besleniyorlar. Bol miktarda yılan da olduğu için burada avlanıyorlar. Doğa fotoğrafçıları olarak bu bölgede yuva olduğunu tespit ettik ve görüntüleme yaptık. Afyonkarahisar kuş türleri açısından çok zengin bir yer. Sulak alanların yaygınlığı ve göç yolları üzerinde bulunmasından dolayı kuş türü çok. Ayrıca yırtıcı kuşlar açısından da zengin. Türkiye’de bulunan 4 çeşit akbaba türünün olduğu alanlar var. Gündüz yırtıcılarının hemen hemen tamamının görülebildiği bir coğrafya. Biz fotoğrafçılar açısından da çok bereketli bir yer."
Kaynak: AA
-0.8ºC
Ankara
