Hem tarihiyle hem de kültürel çeşitliliğiyle önemli bir turizm destinasyonu olan İstanbul şimdi de gastronomi alanında ödüllendirildi.
Dünyaca ünlü Michelin Rehberi’nin İstanbul seçkisinde 53 Türk restoranı yer aldı. Bu restoranlardan 5'ine Michelin Yıldızı verildi, aralarından biri çift yıldızla ödüllendirildi. 10 restoran ise "Bib Gourmand" ile ödüllendirildi. Diğer restoranlar ise "tavsiye edilen işletmeler" olarak rehbere dâhil edildi.
Her yıl milyonlarca insan dünyaca ünlü şeflerin yemeklerini tatmak için seyahat ediyor. Michelin Yıldızı da bu alanda önemli bir referans. Peki, Michelin Rehberi nedir ve ne zamandır hayatımızda? Bir restorana Michelin Yıldızı verilmesi ne anlama geliyor?
İlk baskısı 1900 yılındaydı
Bugün dünya çapındaki restoranların yer almak için deyim yerindeyse can attığı Michelin Rehberi ilk yayınlandığında konusu yemek değildi.
Hikaye Fransa’daki Clermont-Ferrand’da, Andre ve Edouard Michelin kardeşlerin kendi adlarını taşıyan lastik şirketlerini kurmasıyla başladı. Sürücüleri seyahat etmeye teşvik ederek lastik alımlarını artırmak için bir rehber hazırladılar. Rehberin ilk baskısı 1900 yılında çıktı, 35 bin adet basıldı.
İçeriğinde sürücülerin seyahatleri sırasında lastiği nasıl değiştireceğinden konaklama seçeneklerine kadar pek çok bilgiye yer verildi. Tabii bu kapsamlı rehberde yemek yenebilecek mekanlar konusunda tavsiyeler de yapıldı.
Dönüm noktası
1920 yılı Michelin Rehberi için dönüm noktası oldu. Rehber o güne kadar ücretsiz dağıtılıyordu. Andre Michelin’in bir lastikçiyi ziyaretiyle bu durum değişti.
Lastikçinin dükkandaki tezgahını desteklemek için rehberin kopyalarını kullanıldığını gören Andre Michelin, “İnsan yalnızca parasını ödediği şeye gerçekten saygı duyar” düşüncesine kapıldı. Böylece rehberin ücretli olmasına karar verdi. O günden sonra rehber revize edildi ve ücretli olarak yayınlanmaya başladı.
Bu süreçte rehberin içeriğinde de pek çok değişiklik yapıldı. Örneğin restoranlar kategorilerine göre ayrılarak verilmeye başlandı. Araba parçalarına ait olan reklamlar kaldırıldı. Derken rehbere olan ilgi artmaya başladı.
Müfettişlerin kimliği gizli
Michelin Rehberi’ne girmeye hak kazanan restoranlar, kimliği gizli tutulan müfettişler tarafından belirleniyor. Kimsenin haberi olmadan tıpkı bir müşteri gibi restoranlara ziyarette bulunan müfettişler, en iyisini yapmak konusunda şeflerin yarışa girmelerine neden oldu.
Müfettişlerin gizliliği konusunda hep katı kurallar hakim oldu. Öyle ki Michelin’in üst düzey yöneticileri bile bu müfettişlerin kimliği hakkında bilgi sahibi olmadı.
Dünyanın neresi olursa olsun müfettişler restoran seçimi konusunda Michelin rehber yöntemine göre hareket ediyor.
Tutarlılık çok önemli
Malzemelerin kalitesi, lezzetlerin uyumu, pişirme tekniklerine hakimiyet, şefin mutfağındaki karakteri, tutarlılık...
Michelin Yıldızı verilirken bu kriterler dikkate alınıyor. Restoranın dekorasyonu veya tarzı değil, lezzetleri ön planda tutuluyor.
Müfettişler, restoranın her zaman aynı yüksek standartta lezzetler sunacağından emin olmalı. Yıldız vermeden önce yıl içerisinde birçok defa restoranı ziyaret ediyor ve yemekleri tadıyorlar.
Aynı zamanda yıldız alan restoranlar da her yıl yeniden değerlendiriliyor. Yani restoranın yıldızını korumak için aynı standartlarda yemek sunması bekleniyor.
Halihazırda yıldıza sahip restoranların değerlendirme için başvurmasına gerek yok. Diğer restoranlar Michelin Rehberi’ne dahil olmak için başvuru yapabilir.
"1 yıldız, 2 yıldız, 3 yıldız"
İlk defa restoranları ödüllendirme kararı ise 1926’da oldu. Önceleri sadece tek yıldız veriliyordu. Beş yıl sonra yeni bir düzenlemeye gidilerek sıfır, bir, iki ve üç yıldız sistemine geçildi.
1936’da yıldızlı sıralama kriterleri kullanılmaya başlandı. Buna göre bir yıldız “Kategorisinde iyi bir restoran”ı ifade ediyor.
Restoran iki yıldıza layık görüldüyse bu, “Yolunuzu değiştirmeye değecek derecede mükemmel bir yemek” demek.
3 yıldız aldıysa “Özel bir yolculuğa değecek olağanüstü bir mutfak” anlamına geliyor.
Restoranların değer görüldüğü yıldızlar, duruma göre bazen kademeli olarak sırayla bazen de tek seferde verilebiliyor. Ve bir yıl süreyle geçerliliğini koruyor.