Kelebekler kaç gün yaşar?

Şair; “kelebekler bir gün yaşar” dese de aslında ömürleri bundan biraz daha uzun. Ancak bu yaşam sürelerinin çoğunu tırtıl olarak geçiriyorlar. Dönüşümleri ise muhteşem oluyor. Kâğıt inceliğinde rengârenk kanatları ile arz-ı endam etmeye başladıklarında seyrine doyum olmuyor.

Dünyada pek çok türde yaşanan yok olma tehlikesi kelebekleri de tehdit ediyor. Açık pencereden giren kelebekleri artık daha az görüyoruz. Sokaklarda neredeyse yok, kırsal alanlarda ise eskisi gibi çok değiller.

İngiltere’deki bahçeden esinlendi

Çiğdem Ünlü bir kelebek tutkunu. Kısa ömürlerinden çok sayılarının azılmasını kendisine dert edinen Ünlü Türkiye’nin ilk kelebek çiftliğinin sahibi. Kimya öğretmeni olan Ünlü, İngiltere’ye yaptığı bir seyahatte gördüğü bir kelebek çiftliğinin aynısını Türkiye’de kurmaya karar verdiğinde tarih 2013 yılını gösteriyordu.

Ünlü "bunu Türkiye’de mutlaka yapmalıyız" diyerek eşiyle birlikte işe girişmiş. 2013 yılında kurulan ve yaklaşık 800 kadar kelebeğe ev sahipliği yapan Zerzevatçılar köyündeki çiftlikte, tropikal bir iklim oluşturulmuş. 28 derece sıcaklık ve yüzde 80 nem koşullarında tutulan bahçede 15 çeşit kelebek türüne özel bakım uygulanıyor.
Ünlü, kelebek çiftliği ile ilgili hikâyesini şöyle anlatıyor:

“Çocukların AVM'lerden kurtulması, doğal ortamı tanımaları, kelebeklerin güzelliklerine tanıklık etmeleri ve kelebeklerin bize ne faydaları olduğunu öğrenmeleri için bu çiftliği kurmaya karar verdik. Uzun aşamaların ardından, 2 yıl kadar çalıştık ve sonrasında da ilk kelebeklerimizi İstanbul'a, buraya Beykoz'a getirdik”

“Ortalama 2 haftayla 6 hafta arasında yaşıyorlar”

Dünyanın farklı şehirlerinde de bu tarz çiftliklerin olduğunu aktaran Ünlü, kelebeklerin beslenmesine dair önemli ipuçları veriyor.

“Kelebekler şekerli sularla beslenirler. Onun için de sürekli, etrafta eğer çiçekleriniz yetersizse şekerli su ya da meyveler bulunduruyoruz. Kelebeklerin ağızları yok, hortumları var. Hortumlarıyla sadece sıvı şeyler içebiliyorlar. Bunun için bizim pipetle içtiğimiz gibi, içebilecekleri her tür materyali burada bulunduruyoruz."

Çiğdem Ünlü kelebeklerin bir gün yaşadığına dair bilginin de yanlış olduğunu aktararak, “Doğada 200 bin tür kelebek var, güvelerle birlikte. Ortalama 2 haftayla 6 hafta arasında yaşıyorlar.” diyor.

Ekosistem içinde büyük öneme sahipler

Kelebekler tıpkı arılar gibi tozlaşmanın gerçekleşmesini sağlıyorlar. Bitkilerin tozlaşarak üremeleri ve çoğalmaları, arılara ve kelebeklere bağlı.

“Eğer kelebeklerin neslini tüketirsek bitkiler tehdit altına gireceğinden, bizim besin kaynaklarımız da yok olacaktır. Tarımda kullanılan kimyasal ilaçlar faydalı böcekleri de öldürüyor. Uğurböceklerini, arıları, karıncaları ve kelebekleri de öldürüyor. Bu sebepten kimyasal ilaçlara karşı olmalıyız.” diyen Ünlü, kelebeklerin ekosistem içinde büyük öneme sahip olduklarını söylüyor.

Kelebek çiftlliği yılda ortalama 200 bin ziyaretçi ağırlıyor. Çiftliğe gelen çocuklar önce ‘Kelebeğin hikayesi’ adlı filmi izliyorlar ardından bu canlıların ekosisteme faydalarını anlatıyor.

Kelebek çiftliği bu anlamda önemli bir misyon da üstleniyor. Çiftlikte her ne kadar pek çok kelebek türü yetiştirilse de; kısacık ömründe birbirinden güzel renklerini esirgemeyen kelebeklerin ömrü tamamen insanlara bağlı.

Kurgu: Ünsel Ayhan Aybek