Kene vakalarında nelere dikkat edilmeli?

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), çoğunlukla keneler aracılığıyla hayvanlardan insanlara bulaştırılan mikrobik bir hastalık.

Keneler halk arasında yavsı, sakırga, kerni gibi isimlerle de biliniyor. Özellikle hayvancılığın yapıldığı, otlakların bulunduğu bölgelerde bulunuyor.

Kenelerin insan vücuduyla temas ettiğinde etkileri öldürücü olabiliyor. Hastalık, vücuda kene tutunması, kenelerin çıplak elle çıkarılması ya da ezilmesi, hasta insanların tükürük ve kan gibi vücut sıvılarına temas edilmesi, mikrobu taşıyan hayvanların kanları, vücut sıvıları ve dokularına korunmasız dokunulması gibi yollarla bulaşabiliyor.

Bu vakalarda özellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar, kasaplar, çobanlar, mezbaha çalışanları, veterinerler, kamp ve piknik yapanlar, korunmasız olarak yeşil alanlarda bulunanlar risk altına giriyor.

KKKA belirtileri nelerdir?

KKKA hastalığında kene tutunmasından sonra genellikle 1-3 veya en geç 9 gün içinde hastalık belirtisi başlıyor.

Hastalarda, yüksek ateş, baş ağrısı, yoğun halsizlik, kollarda ve bacaklarda şiddetli ağrı, bazen kusma, karın ağrısı veya ishal, yüzde kızarıklık, ilerleyen safhalarda vücudun değişik yerlerinde kanamalar, gövde, kol ve bacaklarda morluklar gibi belirtiler görülebiliyor.

Nasıl korunulur?

Keneden korunmak için kırsal alanlara giderken vücudun açık kısmının kalmamasına dikkat edilmeli. Özellikle açık renkli kıyafetler giymek kenelerin daha kolay fark edilmesini sağlıyor.

Kırsal alan, orman veya tarladan dönüşte mutlaka vücudun her yeri, kontrol edilmeli. Vücuda tutunan kene ne kadar erken fark edilir ve çıkartılırsa hastalığa yakalanma riski de o kadar azalıyor.

Eğer vücuda tutunmuş kene görülürse şunları yapmak gerekiyor:

• Keneye asla çıplak elle dokunulmamalı veya çıkartılmamalı.
   
• Eldiven, naylon poşet veya bez parçası ile tutularak ya da ince uçlu bir pens veya kene çıkartma kartı ile ezilmeden çıkarılmalı.
   
• Kene çıkarılamıyorsa, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı.

Vücuda yapışmış kenenin kesinlikle patlatılmaması, ezilmemesi, üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yağı, kolonya) dökülmemesi ve üzerine sigara basılmaması da gerekiyor. 

Hayvan sahipleri neler yapmalı?

Hastalık hayvanlarda belirti göstermese de hastalığın sık görüldüğü bölgelerde yaşayan hayvanlara hastalık bulaşmış olabilir. Bu nedenle hayvanların kanlarına çıplak el ile temas edilmemesi gerekiyor.

Hayvan sahiplerinin bu konuda yapabileceği şeyler ise şu: Hayvanları kene ve diğer dış parazitlere karşı uygun ilaçlarla doğru zamanda ve doğru doz ve aralıklarda yılda en az dört kez ilaçlamak.

KKKA hastalığının kesin bir tedavisi bulunmuyor. Aşı geliştirme çalışmaları ise yoğun bir şekilde devam ediyor.

Kaynak: TRT Haber, Sağlık Bakanlığı