Kırgızistan'ın çivisiz camisi bir asırdır ayakta

Karakol şehrinde klasik Çin mimarisiyle inşa edilen ve "Dungan mescidi" olarak da anılan asırlık tarihi Merkez İbrahim Hacı Camii, yöreye giden yerli ve yabancı turistlerden büyük ilgi görüyor.

Yapımında "çandı" yöntemi kullanıldı

Çivi kullanılmadan "çandı" yönetimiyle inşa edilen tek katlı ve tek minareli cami, Kırgızistan'da inanç turizminde önemli bir yer tutuyor.

Ramazan aylarında teravih namazı için tercih edilen ibadethane, tarihi dokusu dolayısıyla ziyaretçilerin akınına uğruyor.

Cami içerisinde, geleneksel Çin mitolojisinde yer alan ejderha, Anka kuşu ve aslan figürleri dikkat çekiyor.

Çin asıllı mimar Zhou-Su inşa etti

İbrahim Hacı Camii, Çin'de 19. yüzyılın sonlarında yapılan zulümlere dayanamayarak göç etmek zorunda kalan Dungan halkının önderleri tarafından davet edilen Çin asıllı mimar Zhou-Su tarafından 3 yılda 1910'da inşa edildi.

Rus Çarlığı yönetiminin inşasına izin verdiği 120 kişilik caminin yapımında, bölgede yetişen ladin, karaağaç ve kavak ağaçları kullanıldı.

Dungan Derneği Bölge Başkanı Anvar Nanşanlo, caminin eşsiz bir yapı olduğunu belirterek, "Bu cami, klasik Çin mimarisidir. Cami, tek bir çivi kullanılmadan inşa edildi" dedi.

Cami minaresinin, Sovyet döneminde çıkan yangından zarar gördüğünü ifade eden Nanşanlo, cemaatin, cami mimarisinden farklı olarak kerestelerden bir minare inşa ettiğini söyledi.

25 yıl tahıl ambarı olarak kullanıldı

Nanşanlo, dini inançların yasak olduğu Sovyetler Birliği döneminde İbrahim Hacı Camii'nin, 25 yıl boyunca tahıl ambarı gibi, bölgedeki kilisenin de spor okulu olarak kullanıldığını anlattı.

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki yıllarda Dunganların caminin yeniden ibadethaneye çevrilmesi için mücadele başlattığını söyleyen Nanşanlo, "Dunganlar kendilerini büyük riske attılar. O dönem ev yapmak, ev satın almak mümkün değildi. Dunganlar, kendileri için büyük anlam taşıyan bu camiye kavuşmak için devletin talep ettiği şartlara boğun eğerek evlerini teminat gösterdiler. Dunganlar camiye 1960'lı yıllarda kavuştular" diye konuştu.

Dungan: Doğudan gelen

Nanşanlo, Çin'in orta kesiminden Orta Asya topraklarına 140 yıl önce göç eden Müslüman topluluğuna "doğudan gelen" anlamına gelen Dungan adının verildiğini söyledi.

Çin'deki Dungan sayısının yaklaşık 3,5 milyon olduğunu belirten Nanşanlo, Kırgızistan ile Kazakistan'da 100 bin civarında Dungan'ın yaşadığını ve genellikle tarım sektöründe çalışarak yaşamını sürdürdüğünü sözlerine ekledi. 

Kaynak: AA