Kurban, sözlükte yaklaşma ve Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına geliyor.
Dini bir terim olarak ise kurban, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade ediyor.
Kurban Bayramı’nda kesilen kurbana udhiyye, hacda kesilen kurbana ise hedy deniyor.
Müslümanlar, kurban kesmekle hem Rabbine yaklaşır, hem de maddi durumlarının yetersiz olması sebebiyle kurban kesemeyenlere yardımda bulunur.
Bu ibadetin ruhunda Hakk’a yakınlık ve halka fedakarlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir Müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir belirtisidir.
Mezheplerin çoğuna göre udhiyye kurbanı kesmek sünnet. Hanefi mezhebinde ise kurban vacip. Bu ibadet, Müslüman toplumların belirli simgesi olarak asırlardan beri özellikle milletimizin dini hayatında önemli bir yer tutuyor.
Kurbanın dini dayanağı nedir?
Kurbanın meşru bir ibadet olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’de deliller mevcut. Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’in yerine bir kurbanın, Allah tarafından kendilerine kurban olarak verildiği açıkça bildiriliyor.
Hazreti Muhammed de, kurbanı bir ibadet olarak kabul etmiş ve bizzat kendisi de kurban kesmiştir.
Kurbanın uygunluğuna işaret eden ayetler var:
"Kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine belirli günlerde Allah’ın adını ansınlar. Artık onlardan siz de yiyin, yoksula fakire de yedirin."(Hac, 22/28).
"Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık." (Hac, 22/34).
"Şüphesiz biz sana Kevser'i verdik. O Halde, Rabbin için namaz kıl, kurban kes. Doğrusu sana buğzeden, soyu kesik olanın ta kendisidir." (Kevser suresi)
Bu ayetlerde et ve kanların Allah’a ulaşamayacağının, asıl olanın ihlas ve takva olduğunun bizzat ayetin metninde yer alması bunu açıkça ortaya koyuyor.
Kimler kurban kesebilir?
Kurban kesmek, akıl sağlığı yerinde, ergen olmuş, dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan her Müslümanın yerine getireceği mali bir ibadettir.
Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olan kimselerin kurban kesmesi gerekir.
Kaynak: TRT Haber