Çok sayıda mani, söylence, öykü, şarkı ve şiire konu olan, gelişleri baharı müjdeleyen leylekler, göç yolları boyunca bazı ülkelerde avlanırken Türkiye'de adeta saygıyla ağırlanıyor. Osmanlı döneminde yaşlı ve sakat leyleklerin bakılması için kurulan "Vakfı Gureba-i Laklakan (Garip Leylekler Vakfı)" ve Bursa'nın Eskikaraağaç köyünde her yıl mayıs ayında leylekler için düzenlenen şenlik Anadolu insanının leyleklere olan sevgisini kanıtlıyor.
Diyarbakır'a şubat sonu itibarıyla gelen leylekler, Dicle Nehri'ne yakın verimli alanda yaklaşık 6 ay konaklıyor. Diyarbakır-Bismil karayolunun 20 kilometrelik bölümündeki sulak alan, leyleklerin gözde mekanları arasında yer alıyor.
Nehir kenarında bulunan çok sayıda elektrik direğine yaptıkları yuvalarda yaz boyu konaklayan leylekler, eylül ayında büyüttükleri yavrularıyla sürüler halinde kışı geçirecekleri Afrika'ya göç edecek.
"Her yıl yüzlerce yavru popülasyona katılıyor"
Yaklaşık 15 yıldır söz konusu bölgede leylekleri izleyen Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Kılıç, yaptığı açıklamada, Dicle Nehri'ne yaklaşık 500 metre uzaklıktaki alanın kuşların beslenmeleri açısından çok uygun olduğunu söyledi.
Kılıç, şubat ayı ortasında gelen kuşların yaz sonuna kadar burada kaldığını dile getirerek beslenme imkanının uygunluğunun leyleklerin üremesine olumlu etki gösterdiğini belirtti.
Buradaki yuvalarda her yıl 4-5 yavru leyleğin yumurtadan çıktığını ifade eden Kılıç, leyleklerin bol miktarda yiyecekle beslemesi sayesinde yavruların hayatta kalabildiği aktardı. Kılıç, şöyle devam etti:
"Leyleklerin üremesi açısından bölgemiz diğer yerlere oranla en uygun yer. Diğer bölgelerdeki yuvalarda 2-3 yavrulama olurken, buradaki yuvalarda 4-5 yavru görüyoruz. Burada 200 metrede bir elektrik direği yer alıyor. Bismil'de yüzlerce yuva var. Leyleklerin üremesi açısından burası diğer bölgelere oranla en zengin yerdir. Her yıl yüzlerce yavru popülasyona katılıyor."
Yeniden yuva yaptı
Diyarbakır'daki sulak alanlarda bulunan ama zaman içinde hasar gören leylek yuvalarını köylüler ve yetkililer onarıyor.
Diyarbakır'ın bir köyünde yaşayan Mikail Aslan da evinin bahçesinde kuruyan ağacın üzerindeki leylek yuvasının yıkılması nedeniyle kuruyan kesimlerini kestiği ağaçta onlar için tahtadan yuva yaptı.
Ağacın boyu kısalmasına rağmen söz konusu yuvaya yeniden gelen leylekler, 4 yavru yaptı. Aslan, leyleklerin kendilerine alıştığını dile getirerek şunları kaydetti:
"Yaklaşık 70 yıllık ağaç kurudu. Bunun üzerine dallarını kesip, gövdesinin üzerine tahtadan yuva yaptık. Buna rağmen şubatta yine yuvaya geldiler. Yaz mevsiminde gelip misafirimiz oluyorlar. Bize alıştıkları için ürkmüyorlar. Onlara asla zarar vermiyoruz."
