Renklerin hayatımıza etkisi nedir?

Renklerin hayatımıza etkisi sandığımızdan çok...

Tarifi basit; maddelere çarpıp üzerinden yansıyan ışığın gözde farklı şekillerde algılanması sonucu ortaya çıkıyor. Ancak etkisi büyük. İnsanların günlük hayatında tercih ettikleri renklerin ruh hallerini ortaya koyduğu bilimsel verilerle sabit. 

Leeds Üniversitesi’nde yapılan ve renkli ışıkların kullanıldığı bir araştırma sonucunda farklı renklerin kalp atışı ve tansiyonu etkilediği ortaya konmuş. Kırmızı ışık altında bulunan deneklerin kalbi daha hızlı atmaya başlarken, mavi ışık altında bulunanların ise kalp atış hızı yavaşlamış. Bunun gibi tekrar eden pek çok deneyde tercih edilen renklerin insan psikolojisi üzerindeki etkileri belirlenmiş. 

Aslında bu etkilerin keşfi uzun yıllar öncesine dayanıyor. Tibet’te, Uzakdoğu’da yüzlerce yıl önce uygulanmaya başlanan renk terapisi, renklerin insan psikolojisi üzerindeki etkilerine işaret ediyor. Bugün bilimsel verilerle kanıtlanan renk dalga boyları insan bedeni üzerinde ciddi etkilere sahip. 

Peki, hangi renk nasıl bir etkiye sahip?

Sarı: Dikkat Çekici

Sarı renginin yoğun kullanıldığı alanlarda daha iyi ve verimli şekilde çalışıldığı ortaya çıkmış. Sarı aynı zamanda dikkat çekiciliğin ifadesidir. O yüzden tüm dünyada taksiler sarıdır. 

Kırmızı: İştah Açıcı

Yiyecek ve içecek sektöründeki birçok lider markaların tercihi kırmızıdır. Çünkü kırmızı renk, insanlarda yemek yeme ve içme konusunda iştah açıcı bir etkiye sahiptir. Yapılan araştırmalara göre kırmızı renginin bulunduğu yerlerde kişilerin kalp hızları artarken vücutlarındaki enerji yüzde 10 oranında artıyor. Bunun yanı sıra insanların çabuk karar vermesini sağladığı için sunumlarda, görüşmelerde kırmızı rengini kullanabilirsiniz.

Turuncu: Yorgunluğu Giderir

Turuncu, metabolizmanın hızlanmasını aynı zamanda yorgunluğu gideren renkler arasında… Bu rengi seven insanların sosyal ilişkileri daha geniş, hareketi dışa dönük aktif insanlar olduğu görülür.

[Grafik: TRT HABER]

Pembe: Sakinleştirir

Yapılan araştırmalara göre pembe rengi kişileri hızlı bir şekilde sakinleştiriyor. Örneğin hapishanelerde belirli bir bölgenin pembeye boyanması mahkumların agresif davranışlarını gözle görülür şekilde azaltmış.

Mavi: Güven Verir

İç dinginliği, huzur ve barış duygularını pekiştirir.  Kredi kartları, sigorta ve bilgisayar şirketlerinin logoları genellikle mavi renktir. Öte yandan mavi rengin sakinleştirici etkisi olduğu da gözlenmiş. Yapılan bir araştırmada okul duvarları maviye boyanan kurum öğrencilerinin daha az yaramazlık yaptıkları tespit edilmiştir. İntiharın fazla yaşandığı batı ülkelerinde intiharları daha aza indirmek için köprü direkleri maviye boyanmaktadır. Arabistan’da ise mavinin kan sızıntısını yavaşlattığına inanılır. Nazar boncuğunun mavi olması ise bu teze dayanıyor.

Beyaz: Şeker Hastalığında İyileştirici Etki

Doktorlar ve hemşirelerin beyaz kıyafet giymeleri beyaz rengin temizliği simgelemesinden gelir. Çünkü doktorlar ve hemşireler steril görünmek isterler. Bunun yanı sıra yapılan araştırmalarda beyazın kişi üzerindeki negatif duyguları yok ettiği gözlemlenmiş. Aynı zamanda bağırsak sorunu ve şeker hastalıklarında da iyileştirici etkisi var.

Yeşil: Yüksek Tansiyonu Önler

Canlandırıcı özelliği ile bilinen yeşil aynı zamanda kişilerin daha üretken olmasını sağlıyor. Doğanın yeşil olması daha huzurlu olmamızı sağlarken, bedenimizi yeniden canlandırıyor. Ayrıca sinir sistemi ve hücre onarımı için çok yararlıdır, kan basıncını düşürerek yüksek tansiyonu önler.

[Fotoğraf: Getty]

Mor: Uyku problemlerinin çözümü!

Mor hayal gücümüzü güçlendirirken aynı zamanda uyku problemlerinize de yardımcı oluyor. Böbrek hastalıkları gibi çeşitli hastalıklara da iyi gelen mor rengi şifanın rengi olarak tanımlanıyor.

Kahverengi: Hızlandırıcı!

Kahverengi kişinin hareketlerinin hızlanmasını sağlayan bir renktir. Özellikle koşucuların kahverengini sıklıkla tercih etmesinin bir diğer sebebi budur. Bunun yanı sıra birçok lokanta ve kafelerin masaları kahverengidir. Bu renk tercihi tesadüfi değil, buradaki amaç mekâna gelen müşterilerin uzun süre oturmasını engellemek ve yeni müşterilere kapı açmaktır.

Siyah: Matemi temsil eder

Siyah renk hüznü, muhalefeti ve matemi temsil eder. Cenaze merasimlerinde genellikle matem havası olduğu için siyah renkli kıyafetler tercih edilir. Ayrıca muhalefeti temsil etmesi bakımından “siyah çelenk” kullanılır. Siyah rengi kültürler arası farklı olabiliyor. Örneğin bizde ve batı ülkelerinde siyah renk matem ve hüznü temsil ederken uzak doğu ülkesi Japonya’da mutluluğu temsil etmektedir.

Divanu Lügati't-Türk'te renklerin dünyası

Psikiyatrist Atike Gül Çakıl’a göre, insan psikolojisi üzerinde bu kadar etkileri bulunan renkler, reklam ve pazarlama sektörünün de gözdesi:

“Her rengin zihnimizde taşıdığı farklı anlamlar vardır. Turuncu enerjiyi ve güveni çağrıştırırken, siyah daha çok hüznü temsil eder. Uzun yıllardır reklam ve pazarlama sektöründe de renklerin psikolojik etkilerinden faydalanılmaktadır.”

Hastalarımız için renk ve şekillerden oluşan psikolojik testlerden faydalanıyoruz

Renklerin pazarlama sektörü üzerindeki etkilerine dair yapılan araştırmalara göre satışa sunulan ve benzer markalara kıyasla daha fazla rağbet gören ürünlerin tercih edilme sebepleri arasında, ses ya da koku yüzde 1, doku yüzde 6 ve dış görünüş yüzde 93 oranında yer alıyor. Hatta tüketicilerin yüzde 80’i, rakiplerine kıyasla tercih ettikleri markaları renklerine göre tanımlıyor.

Renklerin bazı hastalıkların tespitinde de önemli etkileri bulunuyor. Çakıl bu durumu şöyle anlatıyor:

“Resim yapma ve yapılan resim üzerine konuşma tedaviye pozitif katkı sağlarken, resimdeki renk ve şekil tercihleri hastalarımızın içinde bulunduğu ruh haline ışık tutuyor. Bipolar hastalarının depresyon (çökkün ruh hali) ve mani (coşkulu ruh hali) dönemlerindeki renk tercihleri arasındaki fark oldukça çarpıcı. Depresyon dönemlerinde koyu mat renkler, mani dönemlerinde ise canlı ve açık enerjik renkleri tercih ettiklerini görüyoruz. Yine terapi sürecinde rüya yorumlarında renkler önemli yer tutuyor. Nasıl hissettiğini anlatmakta zorlanan bir danışanının renkler üzerinden kendini daha iyi ifade ettiğini söylüyor. Renklerin evrensel bir dili var.”
 

Grafik: Nursel Cobuloğlu