Romanlar, renkli yaşamları, özgür ruhları, dünyaya eğlenceli bakış açılarıyla adeta içlerinden geldiği gibi yaşamayı başaran ender insanlar. Bu yönleriyle coşkunun simgeleşmiş halleri, hayat enerjisinin insan formuna bürünmüş görüntüsü gibiler. Baharın gelişiyle birlikte, göçebe yaşayan Romanlar için de göç mevsimi başlar ancak başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesinde yerleşik yaşayan Romanlar da var ve onların yaşam şartlarının daha iyi hale getirilmesi için çeşitli projeler yürütülüyor.
Dünya Romanlar Günü olarak kutlanan 8 Nisan tarihi, 2021 yılında Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile Türkiye'de de ‘Romanlar Günü’ ilan edilmişti. Bu yıl da 8 Nisan’da kapalı ve açık alan toplantıları ile Romanlar Günü kutlamaları yapılacak, iftar programları ve eğlenceler düzenlenecek.
2023-2025 Eylem Planı Devrede
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından, Roman vatandaşların yaşam standartlarının iyileştirilmesini yönelik çalışmalar kapsamında, eğitim, sağlık, istihdam, barınma ve sosyal hizmetlere dönük projeler sürdürülüyor. İlk olarak 2016-2021 dönemi için Hazırlanan ‘Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji’ belgesinin ikincisi hazırlanarak (2023-2030) yürürlüğe konuldu. Bu kapsamda 2 yıllık olarak hazırlanan eylem planlarının da yenisi (2023-2025) bu yılın başında yürürlüğe girdi. Eylem planları kapsamında bugüne kadar 3 İzleme Değerlendirme Kurulu, 4 Kamu İzlem Değerlendirme Toplantısı ve 20 ili kapsayan çalıştay gerçekleştirildi.
2030’a Kadar Neler Yapılacak?
‘Roman Vatandaşlara Yönelik Yeni Strateji Belgesi (2023-2030)’ ve ‘Eylem Planı (2023-2025)’ kapsamında 2030’a kadar yapılacak işler şöyle:
· 1071 konut inşa edilecek,
· Romanların yoğun yaşadığı bölgelerde ‘Sosyal Dayanışma Merkezi (SODAM)’ sayıları artırılacak,
· Roman mahallelerinde ‘Genç Ofisler’ kurularak, gençlerin boş vakitlerinde bu merkezlerde hobi edinmeleri, zaman geçirmeleri sağlanacak,
· Yetişkinlere yönelik bağımlılıkla mücadele eğitimleri verilecek,
· Okula devam sorununa çözüm bulunması için Milli Eğitim Bakanlığı ile ortak eylem planı hazırlanacak,
· ‘Sağlık okuryazarlığı’ sağlanması için farkındalık çalışmaları yapılacak,
· Roman vatandaşların yoğun yaşadığı bölgelerde gezici kütüphaneler görevlendirilecek,
· ‘Roman Ezgileri’ temalı konserler düzenlenecek,
· Kamyon tiyatro ile Romanların yaşadığı bölgelerde oyunlar sergilenecek, kültür-sanat faaliyetleri artırılacak.
30 Bin Kişiye Ulaşıldı
12 ilde ‘Roman Vatandaşlarımızın Yoğun Olarak Yaşadığı İllerimizde Sosyal İçermenin Desteklenmesi Projesi (SIROMA)’ kapsamında, işgücü piyasasına katılım, eğitim ve sağlık erişimi artırılmasına yönelik çalışmalar yapıldı. Bu sayede 2015-2017 döneminde 15 bin Roman’ın temel kamu hizmetlerine yönlendirilmesi sağlandı. 19 ilde yapılan bilgilendirme toplantıları ve açık alan etkinlikleriyle ise 30 bin Roman vatandaşa ulaşıldı.
2020 yılında ‘Roman Strateji Belgesi İçin Etkili Bir İzleme, Değerlendirme ve Koordinasyon Mekanizması Kurulması Projesi (ROMSİD) kapsamında Roman vatandaşlara yönelik çalışmaları değerlendirme, geliştirme çabalarını izleyecek bir mekanizma oluşturulmasına karar verilmişti. Bu kapsamda ROMSİD’in tamamlanmasına yaklaşıldı. Mekanizmanın bu yıl içinde şekillenmesi bekleniyor.