Fırtına, hortum, sel, orman yangınları… Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de iklim değişikliğinin etkileri artık daha fazla görülüyor. Türkiye meteorolojik olaylar açısından hareketli bir yılı geride bıraktı.
Her yıl meydana gelen sıra dışı hava olaylarının sayısı da tahribatı da artış gösteriyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı "2021 Yılı İklim Değerlendirmesi" göre Türkiye’de geçtiğimiz yıl bin 24 sıra dışı meteorolojik olay kayıtlara geçti. Son 20 yıldır sıra dışı hava olaylarında gözlenen artış 2021’de en yüksek seviyeye ulaştı. 2020’de 984 sıra dışı hava olayı gerçekleşirken 2019’da 935 olay kaydedilmişti.
[Grafik: TRT Haber]
Kastamonu ve Sinop’ta sel felaketi
Geçtiğimiz yıl yaşanan sıra dışı hava olaylarında ilk sırayı fırtına ve hortum aldı. Çatıları uçuran, ağaçları deviren, tekneleri batıran fırtına ve hortum sıra dışı hava olaylarının yüzde 40 gibi önemli kısmını oluşturdu.
Şiddetli yağış ve sel ise sıra dışı hava olaylarının görülme oranlarında yüzde 28’le 2’nci sırada yer aldı. Şiddetli yağış ve sel, yıl içinde en fazla Kastamonu ve Sinop’u etkiledi. Ağustosta meydana gelen sel felaketinde Kastamonu’da 71 kişi hayatını kaybetti, 10 kişi kayboldu. Birçok ev ve işyeri kullanılamaz hale geldi. Yine aynı ay Sinop’ta yaşanan selde 10 kişi can verdi, 6 kişi kayboldu.
Sıra dışı hava olaylarında dolu yüzde 13’le üçüncülüğü aldı. Şiddetli kar sıra dışı hava olaylarının yüzde 7'sini, yıldırım ise yüzde 5’ini oluşturdu.
.jpg)
[Grafik: TRT Haber]
Orman yangınları 44 ili etkiledi
Orman yangınlarının görülme oranı ise yüzde 3’tü. 28 Temmuz’da Antalya’nın Manavgat ilçesinde başlayan orman yangınları günlerce sürdü. Yüzbinlerce hektar orman alanını ve yerleşim yerini etkileyen yangınlarda 3 kişi hayatını kaybetti, 271 kişi yaralandı. Binlerce hayvan ise telef oldu.
2021 yılında don olayları da heyelan da yüzde 2 oranında görüldü. Çığ, kum fırtınası, sis, şiddetli soğuk ve kuraklık ise yüzde 1’den az meydana geldi.
En sıcak mayıs
Gelelim sıcaklık oranlarına… 2021 uzun yıllar ortalamasına göre “en sıcak 4’üncü yıl” olarak kayıtlara geçti. Mart, eylül ve ekim dışındaki tüm aylarda normalin üstünde sıcaklıklar görüldü. Son 50 yılın en sıcak mayısı yine 2021’de yaşandı.
Yıl boyunca en düşük sıcaklık 23 Ocak’ta Ağrı’da kaydedildi. Termometreler o gün -34,5 dereceyi gösterdi. En yüksek sıcaklık ise 49,1 dereceyle Şırnak-Cizre’de ölçüldü. Bu değer, “kayıtlara yeni ekstrem maksimum sıcaklığı” olarak geçti.
[Fotoğraf: AA]
Günlük maksimum yağış Ovacık Köyü'nde görüldü
Ve yağışlar… 2021’de alansal yağış toplamı şubat, nisan, mayıs, ekim ve kasımda normallerin altında seyretti. Diğer aylarda ise mevsim normallerinin üzerindeydi.
Marmara, Karadeniz ve İzmir normalden yüzde 40-60 daha fazla yağış aldı. Buna karşın Güneydoğu Anadolu Bölgesi ise normale göre yüzde 40-80 daha az yağış aldı.
Yıl boyunca Karadeniz Bölgesi 150 gün civarında yağış aldı. Buna karşın Güney Anadolu Bölgesi’nde yağışlı gün sayısı 25 civarındaydı.
Günlük maksimum yağışın en fazla görüldüğü yer Antalya’nın Kemer Ovacık Köyü oldu. 31 Aralık 2021’de Ovacık Köyü’nde metrekareye 396 kilogram yağış düştü. İl merkezi olarak en yüksek günlük yağış miktarı 24 Eylül’de Rize’de ölçüldü. O gün Rize’de metrekareye düşen yağış miktarı 141 kilogramdı.
Grafik: Şeyma Özkaynak
12.7ºC
Ankara
