İstanbul’da Hadımköy sınırları içerisinde yalnız başına yer alan bu kaidenin adı; işaret taşı. Bulunduğu yere askeri birliklerin yollarını bulabilmeleri için yerleştirilmiş olan taş pek çok muhabere için lojistik sağlayan birliklerin nirengi noktası oldu.
Hadımköy, özellikle Osmanlı’nın son döneminde nakil ve lojistik desteğin sağlandığı önemli bölgeler arasında yer alıyordu.
Balkan Savaşı Çatalca Muharebelerinin de yaşandığı Hadımköy’de bu nedenle yüzlerce tabya bulunuyor.
Bölgeye yerleştirilen işaret taşları birliklerin yönlerini bulabilmeleri adına kritik rol üstleniyordu. Günümüze ulaşabilen tek örnek olduğu tahmin edilen işaret taşı ise zamana direnmeye devam ediyor.
Bölgede tek kaldığı tahmin ediliyor
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Şamil Mutlu, Hadımköy’ü; “Osmanlı’da, özellikle Meşrutiyet döneminde nakillerin yapıldığı, istihdam ve lojistik desteğin sağlandığı, oldukça önemli bir bölge” diye tanımlıyor.
“Bölgenin geçmişi nedeniyle hemen hemen her noktada çok sayıda askeri yapı ve işaret ile karşılaşabiliyorsunuz Hadımköy’de. Bu askeri işaret taşlarından günümüze sadece tek bir tane ulaşabildiği tahmin ediliyor.Bu taş rumi takvime göre 1330’u işaret ediyor. Buradan askeri bir yol geçtiğini gösteren yön tabelası olarak inşa edildi. Bölgeye gelen herhangi bir yabancının yönünü kolayca tayin edebileceği bir tabela görevi görüyordu. Üzerinde askeri yol, Hadımköyü’ne gider.İnşaat-ı istikamet taburu yapmıştır ibaresi bulunmakta.”
Çakmak Hattı da Hadımköy sınırları içerisinde
Osmanlı’nın son döneminde olduğu gibi 1939-1945 arasında yaşanan 2. Dünya Savaşı Hadımköy’de kalıcı izler bıraktı.
Türkiye savaşa katılmasa da Balkanlardan gelebilecek olası bir istilayı önlemek için Büyükçekmece’den Karadeniz kıyılarına kadar uzanan ve yaklaşık 200 km uzunluğunda, koruganlardan oluşan bir savunma hattı inşa edildi.
“Çakmak Hattı” adı verilen, hava ve tank saldırılarına karşı dirençli olarak tasarlanmış bu koruganlardan bazılarını Hadımköy sınırları içerisinde görebilmenin de hala mümkün olduğunu söylüyor Şamil Mutlu.
“Balkan Savaşları sırasında ki daha önceki savaşlarda da 77-78 Rus harbinde Rusların Yeşilköy’e kadar geldiği zaman diliminden bahsediyorum dolayısıyla günümüze kadar askeri geçişler söz konusu. Kurulan savunma hattında bulunan koruganlar da hem gözetleme hem de korunma amacı ile inşa edildi.”
Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu