Türk denizciliğine altın çağını yaşattı: Barbaros Hayreddin Paşa

Asıl adı “Hızır Reis” olan Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı tarihinin en ünlü ve başarılı denizcilerindendi. 1478’de Midilli Adası’nda dünyaya geldi.

Batılılar ağabeyi Oruç Reis’e havuç rengine çalan kırmızı sakalı nedeniyle, İtalyanca kırmızı sakal anlamına gelen “Barbarossa” adını verdi. Ağabeyi öldükten sonra bu lakap Hızır Reis’e miras kaldı.

Hızır Reis’e Hayreddin adını ise Yavuz Sultan Selim koydu.

Oruç Reis, kardeşi İlyas ile birlikte deniz ticareti yaparken, Rodos Şövalyeleri’ne tutsak düştü. Kurtulduktan sonra, ticaretle uğraşmak yerine korsan olmaya karar verdi. Bir süre sonra kardeşi Hızır Reis de ticareti bırakıp ona katıldı. Barbaros Paşa, ağabeyi Oruç ile Kuzey Afrika kıyılarında korsanlık yaparken ünü Akdeniz’e yayıldı.

Barbaros’un denizcilik bilgisi

Barbaros kardeşler 1515’de Cezayir’i ele geçirerek, Cezayir Krallığı’nı kurdu. Cezayir Kralı olarak devletin başına geçen Oruç Barbaros (Oruç Reis), 1518’te İspanyollar ile yapılan bir savaşta öldü.

Ağabeyinin ölümünden sonra Cezayir Kralı olan Barbaros Paşa, İspanyollar ile savaşmaya devam etti. Kazandığı başarılar sayesinde ünü daha da çok yayıldı.

[Grafik: TRT Haber]

1533’de Kanuni Sultan Süleyman, Barbaros’u devlet hizmetine çağırdı ve Barbaros’u Osmanlı donanmasına Kaptan-ı Derya atadı.

Akdeniz’i Osmanlı egemenliğine geçiren Barbaros Hayreddin Paşa’nın savaş dehası ve denizcilik bilgisi en üst seviyedeydi. Onun sayesinde Osmanlı İmparatorluğu en parlak dönemini yaşadı.

Değerli denizciler yetiştirdi

Barbaros Paşa, Osmanlı sınırlarını Fas’a kadar uzattı. Aynı zamanda değerli denizciler yetiştirdi, tersaneyi geliştirdi. Bu denizcilerin en ünlüleri Turgut Reis, Salih Reis, Piri Reis, Murat Reis, Seydi Ali Reis ve Kılıç Ali Reis. Osmanlı deniz gücü onun yetiştirdiği denizciler sayesinde varlığını uzun süre sürdürdü.

Türk denizciliğine altın çağını yaşatan Barbaros Hayreddin Paşa, 1534 yılında fiilen başladığı yeni görevinde on iki yıl süreyle çok büyük ve önemli seferler yaptı, birçok zafer kazandı. Bunlar Tunus, Mayorka, Pulya, Korfu, Venedik, Adalar Denizi ve Akdeniz Seferleri ile özellikle 27 Eylül 1538 tarihinde Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması’na karşı kazandığı Preveze Deniz Zaferi ile Fransa Kralı'nı himaye için yaptığı Nice Seferi.

Deniz sesi işitilen bir yere gömülmek istedi

1544’te İstanbul’a dönen Barbaros Hayreddin Paşa, 4 Temmuz 1546’da Beşiktaş’ta bulunan yalısında hayatını kaybetti.

Hayreddin Paşa’nın türbesi, vasiyetinde “deniz sesi işitilen bir yere gömülmek” istediğini belirtmesinden dolayı Beşiktaş’ta.

Şair Yahya Kemal Beyatlı, Barbaros’u şu sözlerle anlatıyor:

"Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor?

Barbaros, belki donanmayla seferden geliyor.

Adalar’dan mı? Tunus’tan mı, Cezayir’den mi?

Hür ufuklarda donanmış iki yüz pare gemi,

Yeni doğmuş aya baktıkları yerden geliyor.

O mübarek gemiler hangi seherden geliyor?"