Yarım asırdır ipleri kök boyayla renklendiriyor

Aksaray'da, halı ve kilimlerin dokunduğu ipleri kök boya ile renklendiren 66 yaşındaki Ali İhsan Karaağaç, mesleğini yaklaşık yarım asırdır sürdürüyor.

Boya kazanını her sabah ilk günkü heyecanla yakan Karaağaç, sipariş edilen iplere vereceği renkleri elde etmek için kök boyaları özenle hazırlıyor.

Boyaları kazanlara dökerek bir süre kaynatan Karaağaç, daha sonra ilave ettiği ipleri uzun süre karıştırıp renk almasını sağlıyor. Sipariş miktarı fazla olduğu takdirde yanında yetişen eski elemanlarından destek alan Karaağaç, işlemden geçirilen ipleri kurumak üzere asıyor.

İpler halı ve kilime dönüşüyor

Ali İhsan ustanın renklendirdiği ipler Adana, Kayseri, Sivas, Erzurum, Niğde ve Bitlis gibi birçok ildeki dokuma tezgahlarında ipler halı ve kilime dönüşüyor.

Karaağaç, 1968 yılında Niğde'nin Bor ilçesinde bir ustanın yanında çırak olarak mesleğe başladığını söyledi.

Uzun süre ustasının yanında çalışarak ip boyamanın tüm inceliklerini öğrendiğini anlatan Karaağaç, "Askere gidene kadar çıraklık yaparak bu işi öğrendim. Askerden geldikten sonra da 1977 yılında Aksaray'da bu dükkanı ağabeyim ile birlikte açtım. Daha önce 10-15 kişilik bir ekiple çalışıyorduk. Son 12 yıldır işleri tek başıma yürütüyorum. Yanımda daha önce çalışan işçilerimden zaman zaman yardıma gelenler oluyor" dedi.

Bölgenin tek ip boyacısı

Bölgenin tek ip boyacısı olduğunu belirten Karaağaç, şunları söyledi:

"Boyadığım ipler renksiz olarak bana Adana, Kayseri, Sivas, Erzurum, Niğde ve Bitlis gibi illerden geliyor. Ben de ipleri kök boya ile boyayıp, renklendirip, tekrar o illere gönderiyorum. Çevre illerde bu işi yapan başka usta olmadığı için bütün yün ipler bana geliyor. Elim ayağım tuttuğu sürece bu işi yapmaya devam edeceğim."

Karaağaç, Aksaray'da 110 metrekarelik dükkanında halı ve kilimler için yün ip boyadığını, sanatını severek yaptığını, 41 yıldır aynı dükkanda olduğunu belirtti.

"100 çeşide kadar renk çıkartabiliyoruz"

Kullandığı kök boyaların artık hazır olarak geldiğini, iş yerinde istenen renge göre karışım yaptığını anlatan Karaağaç, önceleri kök boyayı kendim yapıyordum. Bitkileri değirmenlerde çektirerek toz haline getirip, daha sonra boyama işinde kullanıyordum. Şimdi ise kök boyayı toz olarak hazır alıyorum. 25 çeşit kök toz boya ile 100 çeşide kadar renk çıkartabiliyoruz. Bazen hiç görmediğiz renkler isteniyor. Örnek gönderiyorlar. Ben de onları burada taslara ıslatıp rengini çıkarıyorum, ona göre karışım yaparak istenen rengi ayarlıyorum."

Kaliteli halı ve kilim dokuyanların genellikle kök boyayı tercih ettiğini belirten Karaağaç, "Antika halı ve kilimlerin hepsi kök boya ile yapılmıştır. Kök boya ile boyanan iplerden yapılan halı ve kilimler hem sağlıklı hem de uzun ömürlü oluyor. Kullandıkça renkleri daha güzel bir şekilde ortaya çıkıyor. Eskise de renklerini asla kaybetmiyor. Antika dediğimiz halıların hepsinde mutlaka bu ipler kullanılmıştır" dedi.

Kaynak: AA