Yapılan bir Gallup anketine göre, yetişkinlerin yüzde 70’i her yıl yeni hedefler belirliyor. Statista verilerine göre, bu hedeflerin başında spor ve diyet gibi sağlıkla ilgili kararlar yer alıyor.
Ocak ayında spor ekipmanlarının satışında gözlenen artış da bunu doğruluyor.
Ancak araştırmalar, yeni yıl kararlarının yüzde 25’inin daha ilk haftadan, yüzde 50’sinin ise altı ay içinde terk edildiğini gösteriyor.
İki yıl sonunda bu hedefleri sürdürebilenlerin oranı yalnızca yüzde 20.
Peki neden bu kararları alıyor ve sıkça bırakıyoruz? Ve bu döngüyü nasıl kırabiliriz? Davranış biliminden gelen bazı önerilerle bu yıl hedeflerinize ulaşmanız mümkün.
İnsan olmanın doğası
Spor yapmak gibi bir hedef belirlemek, insan olmanın doğal bir sonucu.
Psikolog Abraham Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde yer alan “kendini gerçekleştirme” arzusu, bizi potansiyelimizi gerçekleştirmeye yöneltiyor. Ancak düzenli egzersiz yapmak, irade ve disiplin gerektiriyor.
Davranış bilimi, uzun vadeli hedeflere ulaşmak için iki temel unsuru vurguluyor: davranışınızı izlemek ve sapmaları fark ettiğinizde düzeltmek.
Spor ekipmanını alarak ilk adımı attınız, şimdi onu etkin kullanma zamanı.
Kendinize küçük dokunuşlar
Uzmanlar, insan psikolojisindeki zayıflıkları avantaja çevirmek için “kendi kendine yönlendirme” (self-nudging) yöntemini öneriyor.
Örneğin, “batık maliyet yanılgısı” olarak bilinen ve geçmişte yapılan harcamaların kararlarımızı etkileme eğilimini, evdeki spor ekipmanınızı kullanma motivasyonuna dönüştürebilirsiniz.
Ayrıca davranış biliminde EAST modeli olarak bilinen yöntemle hedeflerinizi kolay, çekici, sosyal ve zamanında hale getirebilirsiniz.
Evdeki spor bisikleti, spor salonuna gitmekten daha kolay ve her an kullanılabilir. Bu deneyimi çekici kılmak için, bisikleti televizyonun karşısına yerleştirmek gibi yöntemlerle egzersizi daha keyifli hale getirebilirsiniz.
Yeni bir başlangıç
Uzmanlara göre, yeni yıl gibi zamanın geçişini simgeleyen olaylar, insanlara geçmiş hatalarını geride bırakma ve yeni bir sayfa açma fırsatı sunuyor.
Psikolojide “temiz başlangıç etkisi” olarak adlandırılan bu yöntem, hedeflerinize bağlı kalma ihtimalinizi artırabilir.
2025’te kararlarınıza sadık kalmak için bu bilimsel yöntemlerden faydalanabilir, yıl boyunca motivasyonunuzu koruyabilirsiniz.
Yeni yıl, değişim için bir fırsat olabilir; ancak bu değişimi sürdürebilmek için doğru stratejiler şart.
6.8ºC
Ankara
