Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi ile Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, "Üzüm Koleksiyon Bağı" adlı bir proje hazırladı.
Proje kapsamında, kaybolmaya yüz tutmuş 40 yerel üzüm çeşidinin genlerinin korunması ve yeniden kazandırılması maksadıyla adaptasyon dikimi yapıldı.
Bunun yanında, İtalya, İspanya ve Fransa gibi bağcılık kültürü olan ülkelerden getirilen 20 üzüm çeşidinin de Türkiye'ye adaptasyonu sağlanacak. İklime uyum sağlayan çeşitler, fidan üretimi yapılarak çiftçinin hizmetine sunulacak.
Yılda 50 bin fidan üretim kapasiteleri var
Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekan Yardımcısı ve proje yürütücüsü Doç. Dr. Mustafa Özden, projeyle kaybolmaya yüz tutmuş kıymetli, sofralık özelliği taşıyan yerel üzüm çeşitlerini belirleyerek, bunların fidanlarını üretmeyi amaçladıklarını söyledi.
Marketlerde kaliteli, sofralık olarak yerini almış ulusal ve uluslararası üzüm çeşitlerinin de adaptasyonunu yaptıklarını belirten Özden, şöyle konuştu:
"Bunların da bu iklim koşullarında adaptasyonlarını yapıyoruz, performanslarını test edeceğiz. Bunlardan iyi sonuç aldıklarımızı fidan üretimi yaparak tekrar üzüm yetiştiricilerine vereceğiz. Bu bağlamda Niğde bağcılığının gelişimine katkı sağlamak istiyoruz. Bağcılığın geliştirilmesine üniversite olarak önem veriyoruz. Bağa 60 çeşit üzüm dikimi yaptık. Ağırlıklı olarak, üretilmeyen sofralık, kurutmalık yerel üzüm çeşitlerinin dikimini gerçekleştirdik."
Özden, proje kapsamında fidan üretimi de yapacaklarını, özel sektör gibi üretim yapmamakla birlikte yılda 50 bin fidan üretim kapasitelerinin olduğunu söyledi.
"Çeşitlerin kaybolmasını önlüyoruz"
Niğde'deki üzüm üreticilerinin ihtiyaçlarını karşılayabileceklerini belirten Özden, şunları anlattı:
"İlk fidan üretimimize başladık. Üreticiler de bizi tanımaya başladı. Talepleri yüksek, bu talepleri karşılamak için gayret içindeyiz. Niğde'de eski bir bağcılık kültürü var. 'Nuniyar', 'şabı grubu', 'kırmızı şabı', 'mor şabı' gibi isimleri bile duyulmamış farklı üzüm çeşitleri var. Bunların özelliklerini ortaya koyarak fidan üretimine geçtik. Araştırma ve uygulama alanımıza dikimlerini yaptık. Bu şekilde de kaybolmaya yüz tutmuş yerel genotiplerin korunmasını amaçladık. Burada da bu üzüm çeşitleri üzerine araştırmalar yaparak eski yerlerine iade etmek istiyoruz. Hem bu çeşitlerin kaybolmasını önlüyoruz hem de tekrar yaygınlaşmasına gayret gösteriyoruz."
Özden, İtalya, İspanya ve Fransa gibi bağcılık kültürü olan ülkelerden de kaliteli üzüm çeşitleriyle Manisa ve Trakya bağcılık araştırma enstitülerinin geliştirdiği çeşitlerin de dikimlerinin yaptıklarını açıkladı.
"Çok güzel sonuçlar aldık"
Tarım ve Orman İl Müdürü Asım Baş ise, bağcılığın bölgenin kadim uğraşlarından biri olduğunu belirtti.
"Üzüm Koleksiyon Bağı"nda 60 üzüm çeşidinin deneme dikiminin yapıldığını söyleyen Baş, şunları anlattı:
"Hem bölgede kaybolmaya yüz tutmuş hem de ülkemizin farklı noktalarından getirilen üzüm çeşitlerinin adaptasyonu için deneme dikimi gerçekleştirildi. Çok güzel sonuçlar aldık. Kaybolmaya yüz tutmuş çeşitlerimizin çoğaltılması veya geliştirilmesi maksadıyla bir proje yapıldı. Biz maddi olarak katkı sağladık, gayret ve çaba üniversitemizde ve öğrencilerimizde. İnşallah üçüncü yılından itibaren bölgeye de fidan teminine gidilecek."
Kaynak: AA