Kamu Denetçiliği Kurumunca (KDK), evi, araç girişi bulunmayan ve yol yapımına uygun olmayan çıkmaz sokakta bulunan engelli vatandaşın, günlük hayatının kolaylaşması amacıyla "engelli asansörü veya raylı sistem" yapılması tavsiye edildi.
İstanbul'da yüzde 98 oranında zihinsel engelli ağabeyiyle beraber yaşayan bir kişi, evlerinin bulunduğu çıkmaz sokağa araç girişi için yol yapılması amacıyla Beykoz Belediye Başkanlığına başvuruda bulundu. Şikayetçi, başvurusunda, söz konusu sokağın çok dik olduğunu, tekerlekli sandalye ile ağabeyinin taşınmasının kendisine zorluk yaşattığını aktardı.
Beykoz Belediye Başkanlığı tarafından başvurucuya gönderilen cevabi yazıda, yol için bazı kamulaştırmalar yapılması gerektiği ve sokağın araç yolu yapılabilmesi için gerekli genişliğe sahip olmadığı bildirildi. Belediye yetkilileri, ayrıca yolun maksimum yol eğimi olan yüzde 12'nin üzerinde eğime sahip olduğunun belirlendiğini savunarak yol yapımı talebini reddetti.
Başvurucu daha sonra KDK'ya başvuruda bulundu.
Talebi değerlendiren KDK tarafından, yol yapımının mümkün olmaması nedeniyle engelli vatandaşın hayatının kolaylaştırılması için engelli asansörü, raylı sistem veya idarece takdir edilecek başka bir yönteme başvurulması yönünde Beykoz Belediye Başkanlığına tavsiyede bulunuldu.
Şikayetin çözüme kavuşturulabilmesi için öncelikle söz konusu çıkmaz sokağın araç yolu olarak düzenlenip düzenlenemeyeceğinin incelenmesi gerektiği ifade edilen KDK kararında, engellilerin bağımsız ve insan onuruna uygun bir yaşam sürebilmeleri için toplumun diğer üyeleriyle eşit şekilde fiziksel çevreye, ulaşıma, bilgiye ve iletişime, halka açık diğer tesis ve hizmetlere erişimlerinin sağlanması gerektiği vurgulandı.
Başvuranın kısıtlı imkanlar dahilinde engelli ağabeyinin rahatsızlığı veya zorunlu nedenlerle ağabeyini daha rahat bir şekilde çıkarmak için yasaya uygun olmasa da yaptığı raylı sistemin belediye tarafından yıkıldığına işaret edilen kararda, başvurucunun mevcut ekonomik koşulları gözetildiğinde, tek başına engelli ağabeyine bakmasının zor olduğunun değerlendirildiği kaydedildi.
Kararda, şunlar kaydedildi:
"Başvurucunun yüksek insani duyguları, yüksek akraba ilişkileri, engellinin erişiminin sağlanması hususunun hayati önemde olduğu ile Beykoz Belediyesinin ekonomik ve yapısal durumu gözetildiğinde araç yolu olarak düzenlenme dışında, örneğin engelli asansörü, raylı sistem veya idarece takdir edilecek başka bir yöntemle engellinin her türlü hizmete ve araca ulaşımının kolaylaştırılması ve erişiminin sağlanması hususunda ölçüsüz veya aşırı bir yük getirmeyen, gerekli ve uygun değişiklik ve düzenlemelerin yapılması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır." AA