Z Kuşağını etkilemek için markalara ayrılan süre: 8 saniye

Eskiden bu süre 30 saniye olarak kabul ediliyordu. X ve Y kuşağından tüketicilere ulaşmak için üreticilerin 30 saniyesi vardı. Zamanla, özellikle de sosyal meydanın yükselişiyle süre 10 saniyenin altına geriledi. Bu kadar kısa sürede markaların tutup sarsıp ikna etmesi ve ürünü satması gerekiyor. Markaların işi her yeni kuşakla giderek zorlaşıyor. Peki z kuşağının konsantrasyon süresi neden bu denli kısaldı? Bu soruyu İstanbul Üniversitesi İstatistik Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Haluk Zülfikar'a yönelttik.

"Sebebi çok aşikar, ciddi derecede görsel iletişime maruz kaldılar." diye cevaplıyor Haluk Züllfikar.

"Biz o kadar ciddi sosyal medya ve dijital yeni medyayı kullanarak o kadar çok görsel ağırlıklı iletişim kurduk ki... Bu çocuklara gidip fotoğraf gösterdiğinizde direkt olarak çağrışım yaptığı imgeler var. Konsantrasyon süresi çok ciddi kısalmış bir kuşak. Ortalama 10 saniyenin altında olduğunu biliyoruz. Bu aslında 6 saniyeler, 7 saniyelere kadar inen bir aralık."

Daha çok görselin dahası nasıl olacak?

İnternet mecralarında son yıllarda neredeyse bütün sistem, görüntü işleme odaklı bir alışveriş mantığına dönüştü. Hatta ses kullanımı da görüntünün gerisine düştü. Peki görsele artan talep dijital dünyayı nasıl bir sona hazırlıyor?

[Van Gogh / Fotoğraf: Getty]

"Alışverişleri dizayn eden, alışverişin kurallarını belirler diyen bütün parçalar dijitale dönmüş, dijitalin hepsi görüntü odaklı. Görüntüye dayalı hazırlıkları hızla yaygınlaştırmamız gerekiyor. Bu durum aynı anda 3 görüntüyü birleştirip, özgün bir görüntü çıkaracak çalışmalara gidecek. Van Gogh ve benzeri çalışmalardaki bütün renk cümbüşleri gibi bir noktaya gidecek gibi... "

Cep telefonundan mobil yaşama

Z kuşağının yüzde 99,7'si mobil iletişimin etkisi altında. Yapılan araştırmalara göre mobil iletişime ayırdıkları süre ise günde ortalama 11 saat. Yani uyudukları sürenin dışındaki zamanın neredeyse tamamında görsel bir saldırıya maruz kalıyorlar. Bu nedenle istek ve ihtiyaç kavramları da önceki nesillerden farklılık gösteriyor. Örneğin cep telefonu... Z kuşağı için bir istek değil ihtiyaç. Haluk Zülfikar bu kuşağın eğilimlerinde ihtiyacın karşılanmasını bakın nasıl anlatıyor:

[Fotoğraf :Getty]

"Bu kuşak için cep telefonu diye bir şey yok. Mobil yaşamın ekipmanı yani ürünü var. Mobil yaşam ürününe verilecek 10 bin lira para onlar için ihtiyacın giderilmesi. Özel bir isteğin karşılanması değil. Bu kişiler için istek yok yani tüketmek de yok, almak var. Peki neyi almaya gidiyorsunuzun karşılığı 'ihtiyacım var.' Biz eski jenerasyonların tüketim kalıplarına baktığımızda, ihtiyaç değil isteklerimiz vardı. Şimdi tamamıyla ihtiyaçlar ortaya girmiş durumda. İhtiyaç olarak gördüğü her şeyi almak için ciddi mücadele ediyor, ihtiyaç değil istekse siz de onu ikna edebiliyorsunuz negatife, almamaya, yapmamaya."

[Fotoğraf: Getty]

Z kuşağının istek ve ihtiyaç kavramlarının X ve Y kuşaklarından farklılık göstermesi markaları da ciddi bir rekabete davet ediyor. Hatta Z kuşağının alışverişin geleceğini şekillendirmesi bekleniyor. Haluk Zülfikar "ileride marka hakimiyeti ortadan kalkabilir" diyor.

"Marka hakimiyeti azalacak çünkü bu kuşaklar gittikçe bu benim hakkım, bu benim ihtiyacım. Ben bu ihtiyacımı gidereceğim, benim ihtiyacımı giderecek kim? Onun adı önemli değil, onun marka değeri benim için önemli değil. İhtiyacımı karşılayacak kapasite, özellikler, fonksiyonlar bunlara sahip mi? O zaman ben onu alıyorum. Onun bilinen bir marka olması çok önemli değil boyutuna geçiliyor alışverişte. Oraya geçişin birkaç yıl içinde kendini göstereceğini büyük bir rahatlıkla söyleyebilirim."

Z kuşağı görüntü, alfa kuşağı koku odaklı

Kuşaklar arasındaki farklar gittikçe büyüyor. Z kuşağından sonraki kuşak alfa da farklı tercihleriyle geleceği şekillendireceğe benziyor. Z kuşağı için görsel odaklı olmalarından bahsedilirken, alfa kuşağının mobil yaşam taleplerine koku ve dokunmanın da eklenmesi bekleniyor. Yani mobil yaşamda hem görecek, hem koklayacak hem de hissetmek isteyecek yeni bir nesil geliyor.

[Fotoğraf: Getty]

"Koku ve benzeri dokunma ve benzeri uyarıcılar çok çok az. Gelecek alfa kuşağı bir alttan gelenlerle beraber ağırlıklı dokunma ve koku tecrübesine de sahip olacak. Bunu da bu arada belirtmek isterim. Size dokunma dokunmaya çalışacak mobil telefonun da bununla ilgili hazırlıkların olduğunu hep biliyoruz."